„Детскиот глас што помирува“, Андреј Јованчевски за „Шрапнел“

Откако го прочитав „Шрапнел“, среќнородената книга на Игор (бидејќи се појави во време кога читачките навики, се надевам, се враќаат во мода), би го нарекол монтажен роман. Ако не е тоа, тогаш тоа сигурно му е барем едно од имињата, што не е неочекувано од еден верен филмофил. Многуте кадри од кои е составена книгава се снимени во барем десетина плана и следат пет основни и повеќе епизодни дејствени линии, а кон нив се додадени и повеќе интертитри, текстуални карти што додаваат значење вредно за насочено читање на дејството.

Сместувањето на толку материјал меѓу две корици и на релативно мал физички простор подразбира внимателни скокови и доследна организација и хиерархизација. И токму тоа како да си го дал Игор за предизвик овде: да напише филмски комплескна проза. Во она што внатре е наречено „истек од самиот живот, од случувањата во него“, секојдневието од нашиот, или барем од соседниот, праг е врзано во еден круг пренаселен со дијалози и со внатрешни замислувања, со само неколку ликови, колку што често опфаќаат интимните кругови во реалноста, и со многу тангенти од јазикот на музиката, на филмот, на фотографијата, на театарот, овде и на науката… карактеристично за Игор.

Сеќавајќи се на еден разговор со него за гласот на децата во прозата, особено видлива ми беше решавачката улога на детскиот глас. Книгата, практично, почнува и завршува со тој глас, првин внатрешен, како спомен, а подоцна надворешен, како израз и апел. Како баш тој глас да е шрапнелот што остава важен белег врз некои направени одлуки, можеби најважните; белег како лузна, рана, контузија, траума, но и како лична ознака, нешто со што се препознаваме и според што паметиме. Така стекнатиот белег овде и секаде, ми се чини, помага во нешто многу важно: да нема срам од белезите, од тоа што нè означило. Оставајќи белег, детскиот глас овде, како и секаде, помирува.

Напишете коментар

Вашата адреса за е-пошта нема да биде објавена. Задолжителните полиња се означени со *