Оваа година Интернационалниот филмски фестивал “КинеНова“ слави убав јубилеј – 10 години од своето постоење. Во таа насока беше планирана мартовска ревија за загревање на атмсоферата, со избор на некои од највозбудливите остварувања на последните неколку фестивалски изданија. По трагедијата во Кочани, единствена прифатлива форма во која може да се прикажат избраните филмови е неколкудневна ревија со хуманитарен карактер, како што и доликува.
За време на престојот на Љубљанскиот филмски фестивал, имав среќа да бидам сместен веднаш спроти Словенечката кинотека. Ме израдува фактот што на мојата листа на посетени кинотеки, по легендарната париска, потоа прашката, унгарската, белградската, загрепската, сплитската… ја додадов и Словенечката кинотека. За задоволството да биде двојно се погрижија фестивалските организатори, кои мастеркласот на легендарниот грчки режисер Коста Гаврас го ставија токму во кинотечната сала, па во ист ден можев да уживам и во предавањето, а потоа и во актуелната изложба посветена на словенечкиот мајстор на подвижните слики, Карпо Година.
in 35th Ljubljana International Film Festival
The “Perspectives” selection at the 35th Ljubljana Film Festival showcased ten distinct views of both the present and the past on the big screen. Cinema, as the seventh art, utilizes a range of audio-visual resources, enhanced by the director’s imagination, to engage with contemporary issues often grounded in historical context. In this analysis, I will examine two films from vastly different European cinemas to synthesize the connections between the present and the past, as well as the future and the past. The title I have chosen reflects a concerning aspect of our reality—both real and as depicted on screen.
Селекцијата „Перспективи“ на 35-тото издание на Љубљанскиот филмски фестивал на големото платно понуди десет различни погледи на сегашноста и минатото. Седмата уметност, располагајќи со сите можни аудио-визуелни ресурси, надополнети со авторската имагинација, ја има таа можност и привилегија да „разговара“ со сегашниот момент, неретко базирајќи се на реминисценциите од минатото. Преку анализата на два филма од две сосема различни европски кинематографии, ќе се обидам да направам синтеза меѓу денешното и некогашното, меѓу иднината и минатото, со наслов чија алузија, за жал, ја изразува моментната состојба, онаа во реалноста и онаа пресликана на сребрениот екран.
Денес завршува 35. издание на филмскиот фестивал во Љубљана, а синоќа на свеченоста во „Цанкарјевиот дом“ беа доделени годинашните награди. Жирито на најстарата организација на филмски критичари ФИПРЕСЦИ, во која членував заедно со Маруша Курет (Словенија) и Хамед Солајманзадех (Иран/Германија), во селекцијата „Перспективи“ составена од десет филмови на режисери во подем, наградата му ја додели на грузискиот филм „Април“ на филмаџиката Деа Кулумбегашвили.
Ноември е месецот кога словенечката метропола танцува во ритамот на филмот. Колегата Симон Попек и неговата екипа долги години се трудат Љубљана за време на фестивалот да го добие најдоброто од тековната европска и светска кинематографија, и судејќи според понудата, повторно успеваат во тоа. Од 13 до 24 ноември сите филмофили можат да уживаат во програмата поделена во неколку секции, која од која попровокитвна и повозбудлива. Во продолжение правиме краток хајлајт на понудата 😉
Вечерва во Домот на културата „Билјана Беличанец“ (Киноверзум) во Кисела вода, со проекција на новото остварување „На се’ ќе дојде крај“ на легендарниот хрватски режисер Рајко Грлиќ, беше затворено предјубилејното издание на меѓународниот филмски фестивал „КинеНова“. Пред тоа, интернационалното жири во состав Асимина Проедру (грчка режисерка), Дорина Оарга (романска продуцентка) и Јани Бојаџи (претседател) ги донесоа следниве одлуки, доделувајќи ги фестивалските награди „Златна грива“:
Кога станува збор за австриската кинематографија, несомнен суверен е омилениот и наградуваниот филмски автор Михаел Ханеке. Меѓутоа, паралелно со неговата работа течеше и онаа на Улрих Зајдл, ништо помалку квалитетен и провокативен автор, чии филмови, како и неговиот писател сонародник Томас Бернхард, ја соголуваат малограѓанска Австрија. Ја имав честа да го интервјуирам добитникот на наградата за исклучителен придонес во филмската уметност на годинешниот фестивал, чии филмови „Рај: Надеж“ и „Рај: Љубов“ ќе имате можност да ги гледате во среда (20:30) и во петок (22:30) во Домот на култура „Билјана Беличанец“ (Киноверзум) во Кисела вода.
Од 15 до 20 октомври, по деветти пат, „КинеНова“ го нуди најдоброто од остварувањата на новите автори. Со провокативните дизајн и слоган „Што е прво? Филмот или приказната?“, предјубилејното издание на меѓународниот филмски фестивал низ богатите содржини исполнети со проекции, мастеркласови, работилници… ќе се обиде да го задржи нивото на провокативност кое отсекогаш претставувал негов квалитет.
На штотуку завршеното 15-то издание на „Македокс“, наградата „млад кромид“ за најдобар дебитантски документарен филм ја доби „Баломанија“ на Сисел Морел Даргис. Филмот на данската режисерка се издвои од останатите со својот квалитет, и беше единствен наслов кој фигурираше во мојата и во листите на Маел Генгес и Воутер Јансен, како членови на жирито кое одлучуваше за оваа престижна награда. Се разбира, со колегите на долго и на широко дискутиравме за сите филмови во одличната селекција составена од девет први или втори остварувања на младите режисери, но „Баломанија“ со својата позитивна енергија ни ги освои срцата.
