Архива за категоријата: Филм

Филмската критика кај нас не функционира како што би требало, но се обидувам сето тоа да изгледа пристојно, будно следејќи и пишувајќи за случувањата во македонската кинематографија, но и пошироко. Во оваа рубрика со неколку подрубрики ќе прочитате се’ што успеав да проследам во изминатите две декади, откако ја следам Седмата уметност, со напомена дека најголемиот дел од текстовите се интегрален дел од моите две филмски книги, „Филм.мкд“ и „Филмски град“, а дел од нив се објавувани и на веб страните kritika.mk, kinoteka.mk и сл.

Кон „Ryuichi Sakamoto: Opus“ на Нео Сора

На последното издание на „Загребдокс“, освен актуелните филмови од регионалната, европската и светската кинематографија, организаторите се погрижија публиката да биде во тек и со курентните остварувања во музичката документаристика. Ревијалната селекција необременета со фестивалски награди понуди неколку остварувања во кои главните улоги ги толкуваа Ју група, Култур шок, Џоан Баез, Ник Кејв и Брдеј парти, Рјичи Сакамото… Како фестивал во фестивал! Најголема беше возбудата околу проекцијата на филмот „Ryuichi Sakamoto: Opus“ на Нео Сора, бидејќи авторот на овие редови не знаеше ништо за овој проект, не сакајќи да прочита ниту ред и во богатиот фестивалски каталог, одејќи сосема ослободен и подготвен за изненадување. И го доби – во сиот свој сјај!

Читај повеќе

Кон „The Birthday party: Бунт во рајот“

Ударниот термин во последните две вечери на „Загребдокс“ (14-21 април) беше резервиран за проекција на актуелниот документарен филм „The Birthday party: Mutiny in Heaven“ на режисерт Ian White. Приказната за матичниот бенд на Ник Кејв предизвика голем интерес кај фестивалската публика, и обете проекции беа исполнети речиси до последното место. Присутни беа луѓе на различни возрасти, од оние во средни години кои веројатно растеле и созревале со музиката на Кејв, до младинците кои можеби токму ова лето за прв пат ќе присуствуваат на некој негов концерт во рамките на актуелната турнеја. Набојот во воздухот постоеше, време беше кино-екранот да експлодира!

Читај повеќе

„Црвениот балон“ на Алберт Ламорис

Има толку моќни кратки филмови, но ретки се оние кои потоа остануваат во сеќавањата. Еден од нив сигурно е францускиот „Црвениот балон“ на режисерот Алберт Ламорис, кој не се заборава лесно. Добитникот на „Златната палма“ во Кан за најдобар краток филм, на 30-тото доделување на „Оскарите“ ја доби наградата за најдобро оригинално сценарио, иако во него речиси и да нема дијалози. Тоа се’ уште е единствениот краток филм кој ја добил оваа престижна награда на Американската филмска академија.

Читај повеќе

Broken by Nature, Overcoming with Nature

in 20th ZagrebDox International Documentary Film Festival by Igor Angjelkov

The broken wings of the cormorant serves as just one such motive and inspiration for the repeated flight of facing life’s challenges, according to Igor Angjelkov. Here, Igor diagnoses Petra Seliskar’s documentary that follows one woman’s long struggle against illness with bravery and humour. 

Читај повеќе

Скршените крилја на корморанот како мотив за повторен лет кон животните предизвици

Има една сцена во документарниот филм „Тело“ која ја сублимира целата филозофија на човековото постоење. Додека главните протагонисти шетаат крај прекрасното Преспанско езеро на југот од Македонија, Уршка пронаоѓа остатоци од крила на пеликан. Таа ги зема во своите раце и се прашува дека би можела да ги понесе како сувенир, како сеќавање на ова митско место на кое започнала нејзината болест, но кое истовремено и’ служи како одмор, како оддишка од долгиот процес на лекување низ кој поминува. Всушност, кога Уршка ќе го земе скршеното крило во своите раце, тоа како на невидлив начин да стана дел од нејзиното измачено тело со лекарства, како полека да почна да се вградува на нејзиниот грб, станувајќи интегрален дел од нејзиното битие, кое подготвено ги очекува следните животни предизвици, полна со енергија.

Читај повеќе

„KIX“ награден со „ФИПРЕСЦИ“ на „ЗагребДокс“

Со доделувањето на наградите, синоќа беше затворено одличното, јубилејно 20-то издание на “ЗагребДокс”.

Со колегите Милена Зајовиќ од Хрватска и Хамед Солејманзадах од Иран одлучивме наградата на најстарото интернационално здружение на филмски критичари “Фипресци” да отиде во рацете на младите унгарски режисери Давид Микулан и Балинт Ревеш, за нивниот феноменален документарен филм “KIX”.

Читај повеќе

Отворено јубилејното издание на „ЗагребДокс“

Синоќа во 20 часот, во најрепрезентативната кино сала на комплексот „Каптол“, беше отворено 20-то, јубилејно издание на „ЗагребДокс“. Фестивалот кој важи за еден од најзначајните во регионот и кој на едно место го собира кремот на светската креативна документаристика, синоќа беше отворен со 7-минутен ТВ прилог од 2005-та година емитуван на „РТЛ“, кој присутните ги потсети на почетоците на овој настан и на сето она што како план било зацртано пред 20 години, а остварено и реализирано (и многу повеќе од тоа) две децении подоцна.

Читај повеќе

Интервју со Вељко Булајиќ

Вчера почина великанот на филмската уметност Вељко Булајиќ (1928-2024). Доживеа длабока старост, како што заслужува еден партизан. Во 2008 година беше гостин на „контраверзното“ издание на филмскиот фестивал „Браќа Манаки“, кој се одржа на релација Битола-Скопје. Имав можност да направам интервју со г-нот Булајиќ, кому секогаш му е драго кога се враќа во омиленото му Скопје. Токму тој беше „виновникот“ за филмот „Скопје 63“ кој одекна низ светот, и на нашиот град му го донесе потребниот публицитет и можност за помош од многу братски земји, после кој се крена како феникс од пепелта.

Читај повеќе

Абдулах Сидран (1944-2024)

Вчера, на 80-годишна возраст, почина босанскиот поет, прозаист, сценарист и новинар Абдула Сидран. На големиот љубител на шаховската игра највеќе ќе се сеќаваме како сценарист на славниот филм „Татко на службен пат“ (1985), за кој Емир Кустурица ја доби првата Златна палма во Кан (плус ФИПРЕСЦИ), а подоцна беше номиниран и за Оскар. Четири години порано се случи нивната прва соработка во антологискиот филм „Се сеќаваш ли, Доли Бел“ (1981). Секако, да не го заборавиме и сценариото за одличниот „Кудуз“ на Адемир Кеновиќ.

Читај повеќе

Кон „Патување пеш“ на Тамара Котевска

По супер успешната приказна со „Медена земја“ заедно со Љубомир Стефанов, двојната номинација за Оскар и еден куп фестивалски награди, пред режисерката Тамара Котевска е бурната 2024 година која сметам дека ќе и’ припадне во целост. Taa има одличен нов документарен филм „во ракавот“, на кој штотуку му следи интензивна промоција. Светската премиера на „The Walk“ се случи на 9 ноември на фестивал во Њујорк (Doc NYC), а од вечерва почнува и европското патешествие на филмот со премиера на фестивалот во Женева (FIFDH), а веднаш потоа и со пет проекции на фестивалот во Копенхаген (CPH DOX). Затоа велам дека токму оваа година треба да ја покаже и докаже моќта на сликите кои ги содржи ова 80-минутно ремек-дело, кое ги поседува сите елементи потребни за еден ваков проект: актуелност, политичка ангажираност, свесност, сочувство, кревање на свеста за бегалците, кинематичност…

Читај повеќе