Деновиве во домашните кина е актуелен новиот филм „Мајка“ на Теона Стругар Митевска, кој минатиот месец ја отвори втората селекција по важност на венециската Мостра, „Хоризонти“. По поделените одгласи од колегите критичари, и откако во меѓувреме си ја изодува прилично богатата фестивалска агенда ширум светот, филмот може да го погледне и македонската публика.
Розевата овца не’ пречекува пред киното и не’ мами да се сликаме со неа. Чекај, прво да го видиме филмот, велам, па ќе се фотографираме, да не не’ измами! Таа изгледа розево, невино и наивно, но сепак ќе судиме за неа по гледањето на филмот, не паѓајќи во стапицата на многумина околу нас кои се дрзнуваат да го споделат своето мислење пред да погледнат, пред да прочитаат, пред да истражат… Живееме во површни времиња.
И да!!! Имајќи го на ум краткиот филм „Налепница“ со преку 30 фестивалски награди ширум светот, кој сериозно ме помести предизвикувајќи ми солзи на очите во таа последна клучна сцена во која се соочуваат таткото и ќерката, дебитантското остварување на младиот Георги М. Унковски е полн погодок од многу аспекти. Ќе се обидам во продолжение што е можно поедноставно да ги објаснам, како што тој го прави тоа во приказната која навидум е едноставна, а истовремено е и филозофска и длабоко човечна.
Најубаво во животот е кога коцките спонтано ќе се наредат, без однапред да го форсирате крајниот резултат. Човекот што ја напиша и компонираше една од култните песни во поранешната федерација не дека и претходно не бил во Скопје, но ете, патиштата тогаш не ни се сретнаа. Овој пат, преку заедничкиот пријател и неговиот филм насловен според веќе споменатата песна, се случи средбата која беше кратка, но интензивна и полна со топлина. Да, Зоран Предин беше кратко во Скопје, повторно оставајќи длабока трага зад себе.
На 2 октомври се случи свеченото доделување на наградите „Златна грива“ во рамките на десеттото, јубилејно издание на Интернационалниот фестивал „КинеНова“. Жирито во состав Срдан Голубовиќ, српски режисер и претседател, и членовите Владимир Самоиловски, македонски кинематографер и Хамед Солејманзадех, ирански филмски критичар, откако изразија задоволство од селекцијата на кратките и долгометражните остварувања во официјалните селекции за наградите, ги донесоа следниве одлуки:
Слободан Максимовиќ дипломираше филмска режија на Академијата во Љубљана. Режираше повеќе од 35 филмови и серии од различни формати и жанрови, а за многу од нив го напиша и сценариото. Неговите филмови беа прикажани на многу меѓународни филмски фестивали и освоија 46 награди. Негови најзначајни дела се играните филмови „Благодарам за Сандерленд“ (2012), „Ника“ (2016) и „Капа“ (2022), документарецот „Технологијата на луѓето“ (2014), минисеријата „Случаите на инспекторот Вренкo“ (2021-2024) која е најгледаната криминалистичка серија на националната телевизија во Словенија, и краткиот филм „Невидливата рака на Адам Смит“ (2017), кој беше во конкуренција на „КинеНова“. Оваа година се враќа на фестивалот во Скопје со документарниот филм „Прасловен“ за словенечкиот enfant terrible, Зоран Предин, со кој во последнава година го освоија регионот, вклучувајќи и неколку фестивалски награди.
Хамед Солејманзадех е ирански филмски критичар, филмски филозоф, режисер и предавач на Универзитетот во Гетинген, Германија и на Академијата DAM во Рим, Италија. Член е на FIPRESCI, а неговата кариера вклучува членување во жиријата на повеќе од триесет престижни филмски фестивали и настани низ целиот свет. Тој е и основач и директор на Меѓународниот фестивал на краток филм „Абас Кјаростами“. Оваа година, во рамките на „КинеНова“, покрај тоа што ќе има улога да одлучува за наградите на најдобрите, заедно со другите членови на жирито, ќе одржи и мастерклас за студентите по филмска и театарска уметност, каде што ќе ја презентира поетиката на иранската кинематографија, која има голем број обожаватели во Македонија.
На десеттото, јубилејно издание на „КинеНова“,српскиот сценарист и режисер Срдан Голубовиќ e „Автор во фокус“, кој истовремено ќе го предводи и тричленото фестивалско жири. Човекот кој зад себе има четири феноменални филмови кои освоија награди на фестивали ширум светот, е професор на престижниот Факултет за драмски уметности во Белград, каде што со години несебично ја пренесува својата љубов кон седмата уметност на своите студенти
Годинашното, јубилејно десетто издание на Интернационалниот филмски фестивал „КинеНова“ ќе биде отворено со документарниот филм „Загубениот сон на Тимот од соништата“ на хрватскиот сценарист и режисер Јуре Павловиќ. Се работи за приказната за фантастичната генерација на југословенската кошарка, која во 1991 година во Рим го освои своето последно злато, токму во моментите кога земјата се распаѓаше. Во филмот со свое гледиште настапува златната генерација на која и’ припаѓаа Дивац, Кукоч, Паспаљ, Раѓа и останатите ведети на југословенската кошарка, која за жал, не го оставри сонот да се сретне со првиот „Дрим тим“ од НБА лигата на Олимписките игри во Барселона во 1992 година, како можен и посакуван „судир на титаните“
Годинашен добитник на „Гран при“ наградата на ФИПРЕСЦИ за најдобар филм е „Ainda estou aquí/Се’ уште сум овде“ на Валтер Саљес. Наградата на бразилскиот режисер му беше доделена во петокот, на отворањето на филмскиот фестивал во Сан Себастијан. Во гласањето учествуваа 739 критичари од 75 земји, членови на Меѓународната федерација на филмски критичари, најстарото здружение на професионални филмски критичари и филмско новинарство, кое годинава го слави својот стогодишен јубилеј. Другите четири финалисти во трка за престижната награда беа „The Brutalist“ на Брејди Корбе, „Sirāt“ од Оливер Лаше, „O agente secreto“ на Клебер Мендонса Фиљо и „Sinners“ од Рајан Куглер.
На конференција за новинарите денеска беше објавена програмата на претстојното, јубилејно издание на „КинеНова“, кое ќе се одржи од 28 септември до 5 октомври. Фестивалот, како и секогаш, носи возбудливи деби остварувања, а годинава за фестивалските награди рамноправно ќе се борат три документарни и три играни филмови. Во продолжение ви ги претставуваме сите наслови во официјалната конкуренција 😉
