Кон документарниот филм „Тетовски самрак“ на Билјана Гарванлиева и Мануел Цимер
„Ние имаме толку многу интересни животни приказни, а речиси никаква продукција на авторски документарци, кои треба да содржат прецизна структура и јасна слика за тоа како ќе се сними филмот, а притоа да не се изгуби личниот и спонтан однос кон својата приказна, за на крајот филмот да изгледа како се’ да се случува само по себе. Тоа се вика среќата на документаристот“.
Доделени наградите на 12. Фестивал на медитерански филм Сплит
Синоќа во летното кино „Бачвице“ финишираше 12-то издание на „Фестивалот на медитерански филм Сплит“ (ФМФС), кој оваа година, освен Кинотеката „Златна врата“, доби и трето кино, во предворјето на „Домот на младите“, кое поради одличната посетеност, директорот Ален Мунитиќ најави дека ќе биде простор кој ќе го експлоатираат, секако, во позитивна смисла, и на следните фестивалски изданија. Оваа година ФМФС ги сруши сите досегашни рекорди на гледаност на роекциите, што значи дека фестивалот има нагорна развојна линија, а и како не би имал, кога јуни е полн со туристи, иако поголемиот дел од посетителите, според организаторот, го сочинуваат мештаните кои сè уште не се разбегале по околните острови. Фестивалот го затвори шведското остварување „Занесени“ на режисерите Манс Марлинд и Бјорн Штајн, кое беше надвор од компетиција, и оправдано, бидејќи оваа слатка приказна базирана врз вистинската приказна за војната меѓу два забавни парка за време на Втората светска војна беше баш филм за заокружување на сработеното во претходните десет фестивалски денови. Но, пред проекцијата се случи она што сите го очекуваа, доделувањето на наградите со симболично име „Јадица“.
Деновиве во Сплит е актуелен 12. Фестивал на медитерански филм (ФМФС), кој освен проекциите од официјалната конкуренција во ударниот термин од 21.30 во летното кино „Бачвице“, филмовите ги прикажува и во прекрасната сплитска Кинотека во воведниот термин од 19 часот. Сместена на почетокот од централната улица на римската летна резиденција, Диоклецијановата палата, веднаш штом влезете од северната порта низ „Златната врата“, овој филмски храм годинава слави јубилеј 55 години од постоењето, кој пристојно ќе биде одбележан во текот на претстојната есен.
Синоќа во неофицијалниот главен град на прекрасната Далмација започна 12-то издание на „Фестивалот на медитерански филм Сплит“ (во продолжение: ФМФС). Сплиќаните, но и туристите со кои градот веќе изобилува (посетителите од азискиот континент со своите фотоапарати во Далмација се најбројни и највпечатливи), на свој начин, опуштено и со девизата „полако“ го наполнија прекрасниот простор во летното кино „Бачвице“ седејќи на тревата, на клупите, на „ѕидчето“ и каде уште не, и создадоа атмосфера типична за овие медитерански простори, овој пат славејќи ја Седмата уметност. Директорот на фестивалот Ален Мунитиќ и останатите гости, според протоколот, ни посакаа добредојде на новото издание на фестивалот, кој нуди богата програма од 70 филмови од 32 медитерански земји, со посебен програмски фокус врз земјите од Јужна Америка и Шведска.
Во една дождлива пролетна мајска вечер, на средината од 9-то издание на Филозофскиот филмски фестивал, во полуполната кино сала на Кинотеката бевме во можност премиерно да го гледаме бугарскиот омнибус „8 минути и 19 секунди“ како дел од официјалната фестивалска селекција за наградите, која брои шест наслови од различни кинематографии, вклучувајќи го и овој. Во мојата последна книга со филмска есеистика „Филмски град“ поместена е рецензијата за еден од највозбудливите бугарски филмови во последнава декада, „Насоки“ на Стефан Командарев, а на минатогодишното издание на „КинеНова“ како селектор на филмовите во официјалната конкуренција меѓу конкурентите го вброив и мултинаградуваниот „Ага“ на Милко Лазаров. Кога на овие наслови ќе им се додадат уште неколку од надоаѓачката генерација на нови бугарски филмаџии, тогаш сликата е јасна – нашиот источен сосед во последно време доживува вистинска филмска ренесанса.
Во средата, на 17 април, се случи премиерата на дебитантското остварување „Втора шанса“ на режисерката Марија Џиџева, со што беше отворено и 22. издание на Скопскиот филмски фестивал, кој на тој начин ја продолжи традицијата влезот во новите фестивалски денови да биде со македонски филм. Џиџева долго работеше на овој проект и сите со нетрпение го очекувавме крајниот резултат, бидејќи во нејзиното портфолио досега фигурираа неколку кратки и документарни филмови, па предизвикот и за неа и за публиката беше голем.
И покрај сите турбуленции околу 3-то издание на „КинеНова“, фестивалот сепак покажа став и понуди многу квалитетна програма. Еве неколку фотографии од „Q&A“ сесиите со драгите фестивалски гости, чие присуство и филмски остварувања предизвикаа интерес кај гледачите: Ѓорче Ставревски (Исцелител), Аница Добра (Специјален гостин), Симеон Венциславов (Ага), Анте Томиќ (Устав на Р. Хрватска), Мартин Иванов и Ивица Димитријевиќ (Копање), Оливера Ќорвезироска и Стефан Сидовски (промотори на „Филмски град“). 
Победници на „КинеНова“ 2018
Жирито во состав Зеки Демиркубуз (режисер, Турција), се одлучи да ги даде трите награди од меѓународната конкуренција на само еден филм, бидејќи потполно се истакна со својот храбар пристап во сите овие аспекти. За импресивниот кастинг, за големото артистично и длабоко вистинито раскажување, за емотивниот импакт, наградите за Најдобро Сценарио, Најдобра Режија и Најдобар Филм одат кај рускиот филм „Блискост“ на Кантемир Балагов.
Жирито исто така оддава Специјално Признание за иранскиот филм „Без датум и потпис“ на Вахид Џалилванд, за мајсторскиот и минималистичен начин на кој раскажува една комплексна животна приказна.
Покрај изборот на филмовите во официјалната селекција, особена чест и задоволство ми беше кураторски да ги изберам филмовите од големиот Ингмар Бергман во рамките на „КинеНова“, со кои фестивалот се приклучи кон прославата „100 години од раѓањео на великанот“, која во 2018 се прославува насекаде низ светот. Голема благодарност до шведската амбасада која го поддржа овој проект и која се заблагодари што сосема поинаку пристапивме кон огромното филмско наследство кое магот го остави зад себе. Следи официјалниот текст во каталогот за „Бергман на КинеНова“ 😉
На 3. издание на „КинеНова“ селектирав осум филмови во трка за наградите. Еве ги основните информации за овие исклучителни остварувања, секое автентично и квалитетно на свој начин 😉
01.
Луксембург, Белгија, Германија/2017/107’
Гутланд (Gutland)
сценарио и режија: Говинда ван Меле (Govinda van Maele)
консултант на сценарио: Разван Радулеску (RazvanRadulescu)
улоги: Фредерик Лау (Frederick Lau), Вики Крипс (Vicky Krieps), Марко Лоренцини (Marco Lorenzini), Пит Буковски (Pit Bukowski)
продуценти: Жил Шаниал (Gilles Chanial), Оливие Дибуа (Olivier Dubois), Мелани Блоксдорф (Melanie Blocksdorf), Феликс Блум (Felix Blum)
Синопсис
Во овој рурален трилер, еден странец наоѓа засолниште во мало луксембуршко село. Како со текот на времето се интегрира во заедницата, тој открива дека не е единствениот кој сака да го сокрие своето минато. На трагата на бруталниот реализам во современото кино, филмот на ван Меле е одличен одговор на култниот „Догвил“ на Ларс фон Трир.