Вчера мојата приказна „Некролог“ од збирката раскази „Двојна експозиција“ ја објави германскиот магазин „Literatur review“. Расказот може да се прочита на дури пет јазици: француски, англиски, шпански, арапски (!) и, се разбира, на германски јазик, во превод на Ксенија Чочкова.
Црешата во дворот расцветала до крајност. Најавува сочна пролет. Сашо ужива во уреденоста на дворот на неговата мајка, која ја посетува кога може, најчесто за време на викендот. Татко му почина пред неколку години и оттогаш мајка му остана да живее сама во куќата, која беспрекорно ја одржуваше. Исто како и дворот и градината пред неа. Десетици цвеќиња наредени по вид и боја ги красеа леите крај бекатонските патеки што водеа кон влезот од куќата. Таа беше на два ката, со намера на горниот да живее Сашо со неговото семејство. Барем таков беше планот. Но, тој фати друг правец во животот, отиде да живее во градот и, еве, викендите останаа единствени денови за посета на неговата мајка. Секако, тој и во текот на неделата тркнуваше до родната куќа доколку се појавеше потреба за тоа, и онака живееше недалеку оттаму, на петнаесетина минути, во зависност од густината на сообраќајот. И како што поминуваше времето, сè повеќе сакаше да престојува тука, каде што порасна и каде што навистина имаше безгрижно детство. Едноставно, тука го наоѓаше својот мир, оној што одамна се загуби со безглавото трчање од една до друга обврска што од ден на ден го изморуваа и обезглавуваа.
„Јазикот е нашата татковина“, велеше Блаже Конески. На триесетгодишнината од неговата смрт, од домашниот библиотечен трезор го читаме расказот од истоимената збирка на Конески. Многумина го перцепираат пред се’ како поет (13 збирки поезија), и со право, но тој бил и одличен прозаист и има напишано сјајни раскази, а токму „Лозје“ е оној антологискиот, првообјавениот, во 1955 година.
„Во својата прва збирка раскази „Лозје“, познатиот поет Блаже Конески и’ се претставува на нашата читателска публика и како прозен писател. Мотивите што се обработени во оваа збирка ја откриваат несомнената авторова дарба преку сугестивен уметнички збор да ни ја открива животната стварност, а многу страници претставуваат вистински поетски текст“, е запишано на првиот капак на корицата од книгата, во издание на книгоиздателството “Кочо Рацин” од Скопје.
Во една сеопфатна енциклопедија посветена на републиките и нивните карактеристики во поранешна Југославија, посебен дел беше посветен на метрополите. Илустрирани со различни фотографии што ги претставуваа нивните најпознати знаменитости, главните градови Белград, Загреб, Љубљана, Сараево и Титоград, помалку или повеќе, го нудеа најдоброто што го имаа. Првата фотографија со која се претставуваше Скопје беа неколку дечки и девојки на една клупа, некаде низ една од населбите на Карпош. Двајца од нив седеа на неа, а двете девојки и уште едно момче, сите на возраст во своите рани дваесетти години, стоеја пред или покрај клупата, притоа, според погледите, поставеноста на телото и одредени ситни движења фатени со фотоапаратот, разговарајќи на одредена тема. Со тоа авторите на оваа богата енциклопедија, случајно или намерно, го овековечија вистинскиот симбол на градот на солидарноста во сите овие децении наназад, нејзиното величество – клупата.
Шон беше панкер во душа. Ја сакаше слободата на движење низ неговиот роден град кога сака и со кого сака. Тој имаше бенд што во одредени кругови важеше за култен. „Малото семејство“, како што го нарекуваше, го делеше со уште двајца другари од средно. Претходно сите поминаа низ различни фази и низ различни групи, но на крајот некако се пронајдоа во оваа, која ја нарекоа „Д Џорџ“. Едноставно и ефектно.
„Што би сторила кога би разбрала дека ова е последната ноќ на светот?“
„Што би сторила? Сериозно мислиш?“
„Да, сериозно“.
„Не знам, не сум размислувала“.
Евреите пред некое време сакаа да ни го земат столчето. Столче како столче, дури и не беше многу удобно, ама не го даваме.
Ирена, 21, Скопје, Македонија – Тирана, Албанија
Од „Карл Либкнехт“ во Скопје заминав лани, штотуку дипломирана на студиите по меѓународно право, со познавање на англиски, германски, француски и албански јазик, и без поинаква иднина. Сето време се пријавував на конкурси за работа, и во Македонија и во странство, и на крај ми беше понуден едногодишен проект во канцеларијата на една германска фондација во Тирана, Албанија. Фондацијата се труди во албанскиот правен систем да имплементира повеќе закони од законодавството на Европската Унија и работи пред сѐ на поврзување на албанското општество со соседните.
КОМАРЕЦ СО СЛУХ
Утрово преку мобилниот ми стигна одлично тазе хаику од еден пријател: Еј комарецу, / дај прво да заспијам, / потоа касај. Можеби не би инсистирал да го цитирам, ако не стигнеше баш во моментот кога го чистев ѕидот.
Од високата кула, во која често навратував за да се возам со лифтот до кровот, имаше најубав поглед врз околните згради, паркот и кривулестиот тек на реката Вардар. Легнував на стомак, цврсто прилепена до жешкиот катран на самиот раб од педесетметарскиот лет кон смртта, и набљудував. Некогаш носев и семки од кајсии за да се пошегувам со минувачите. Тука, од високо, работите изгледаат поинаку, можеби заради стравот. Тополите не се толку високи, а јајцата во гнездата на враните и страчките се на дофат. Ги сакав овие висински прошетки и не ги кажував никому, заради девојчето од полициската зграда, чиј лик се најде на банкнотата од 10 динари кога успеа да го преживее падот од петтиот кат, благодарение на живата ограда. Не сакав да ја ставам на испит мојата среќа.
