Пред три дена на 61-годишна возраст почина Стив Албини. Човекот во кој се крстеше светската алтернативна сцена замина ненајавено, впрочем, како што и делуваше целиот свој живот: тивко, ненаметливо, а многу битно. Едноставно, доколку сте успеале да се договорите со Албини да ви го продуцира албумот, тогаш гооооолема е веројатноста вашиот бенд да стане видлив. И влијателен. Тоа се случи безброј пати во минатите неколку децении, и така овој момак роден во Пасадена, но со адреса на живеење во Чикаго, си обезбеди бесмртност во музичката индустрија.
Приказната за Библијата е повеќезначна, повеќеслојна, и уште многу повеќе-толкувачки аспекти кои посветените изучувачи можат да ни ги „подарат“. Веројатно постојат многу „нај-Библии“ во светот, но во овој краток приказ се фокусираме на најстарата комплетно зачувана илустрирана Библија од почетокот на 5 век, како и на првата испечатена Библија, која предизвикала реформација на црквата.
Во празничен ден, особено доколку не е викенд, идеално време е за искачување до врвот на Водно. Многу пати сум се уверил во тоа. И денес не згрешив(ме). Тотално растоварена од гужва, патеката до врвот ни понуди само убавини, а небото дури не’ почести и со ситен град на половина пат. Дефинитивно ова е најубавиот пристап до Крстовар, откако претходно во тоа се уверив пред неколку години во есенски услови. Овој пат и пролетта покажа дека може да биде магична.
Утрово ме дочека веста за заминувањето од овој свет на мојот омилен современ американски писател Пол Остер. Тој беше единствениот автор од другата страна на Атлантикот чии книги ги чекав со голема нетрпеливост. За жал, не на македонски јазик, бидејќи кај нас, ако добро паметам, му се преведени вкупно четири книги, од кои само за едната сум сигурен дека има совршен превод. Со останатите три се обидов, но набргу ги ставив на страна и ги заборавив. А работата добро тргна: „Табернакул“ на македонски јазик ја објави „Њујоршка трилогија“, камен-темелникот во неговиот книжевен опус, но потоа Остер беше заборавен, освен оние неколку неуспешни обиди за кои не сакам да пишувам.
На денешен ден во 1926 година е родена американската романсиерка Нел Харпер Ли, чиј роман „Да се убие птицата подбивница“ (To kill a Mockinbird) ја освои Пулицеровата награда во 1961 година. Со тоа Ли стана вистински раритет меѓу писател(к)ите, бидејќи само со една објавена книга таа стана класик во модерната американска и светска литература.
Има една сцена во документарниот филм „Тело“ која ја сублимира целата филозофија на човековото постоење. Додека главните протагонисти шетаат крај прекрасното Преспанско езеро на југот од Македонија, Уршка пронаоѓа остатоци од крила на пеликан. Таа ги зема во своите раце и се прашува дека би можела да ги понесе како сувенир, како сеќавање на ова митско место на кое започнала нејзината болест, но кое истовремено и’ служи како одмор, како оддишка од долгиот процес на лекување низ кој поминува. Всушност, кога Уршка ќе го земе скршеното крило во своите раце, тоа како на невидлив начин да стана дел од нејзиното измачено тело со лекарства, како полека да почна да се вградува на нејзиниот грб, станувајќи интегрален дел од нејзиното битие, кое подготвено ги очекува следните животни предизвици, полна со енергија.
Црешата во дворот расцветала до крајност. Најавува сочна пролет. Сашо ужива во уреденоста на дворот на неговата мајка, која ја посетува кога може, најчесто за време на викендот. Татко му почина пред неколку години и оттогаш мајка му остана да живее сама во куќата, која беспрекорно ја одржуваше. Исто како и дворот и градината пред неа. Десетици цвеќиња наредени по вид и боја ги красеа леите крај бекатонските патеки што водеа кон влезот од куќата. Таа беше на два ката, со намера на горниот да живее Сашо со неговото семејство. Барем таков беше планот. Но, тој фати друг правец во животот, отиде да живее во градот и, еве, викендите останаа единствени денови за посета на неговата мајка. Секако, тој и во текот на неделата тркнуваше до родната куќа доколку се појавеше потреба за тоа, и онака живееше недалеку оттаму, на петнаесетина минути, во зависност од густината на сообраќајот. И како што поминуваше времето, сè повеќе сакаше да престојува тука, каде што порасна и каде што навистина имаше безгрижно детство. Едноставно, тука го наоѓаше својот мир, оној што одамна се загуби со безглавото трчање од една до друга обврска што од ден на ден го изморуваа и обезглавуваа.
Со доделувањето на наградите, синоќа беше затворено одличното, јубилејно 20-то издание на “ЗагребДокс”.
Со колегите Милена Зајовиќ од Хрватска и Хамед Солејманзадах од Иран одлучивме наградата на најстарото интернационално здружение на филмски критичари “Фипресци” да отиде во рацете на младите унгарски режисери Давид Микулан и Балинт Ревеш, за нивниот феноменален документарен филм “KIX”.
Синоќа во 20 часот, во најрепрезентативната кино сала на комплексот „Каптол“, беше отворено 20-то, јубилејно издание на „ЗагребДокс“. Фестивалот кој важи за еден од најзначајните во регионот и кој на едно место го собира кремот на светската креативна документаристика, синоќа беше отворен со 7-минутен ТВ прилог од 2005-та година емитуван на „РТЛ“, кој присутните ги потсети на почетоците на овој настан и на сето она што како план било зацртано пред 20 години, а остварено и реализирано (и многу повеќе од тоа) две децении подоцна.
Приказната сакаше да бидам на еднодневно пропатување низ Загреб, на пат кон писателската резиденција на Истра. Покрај кафето во едно од бистроата на поранешен „Трг Републике“, денешен „Трг Бана Јелачиќа“, решив времето да го потрошам конструктивно и да ја посетам изложбата во атрактивната галерија „Кловиќеви двори“. И не погрешив, иако ми требаа речиси две години за доживеаното низ текст и фотографии да го изнесам тука, на овие херојско-виртуелни страници полни со изненадувања. Но, никогаш не е доцна кога се работи за безвременска уметност, а особено за онаа на уметник како Густав Климт, чиј „Бакнеж“ ми е една од омилените слики. Но, во случајов, се работи за something completely different, што би рекле Монтипајтоновците 😉
