Дури по смртта на Чарлс Буковски, станало јасно колку многу песни напишал во последната деценија од својот живот, која дефинитивно била најплодна. Она што „му го подариле боговите“ тој едноставно го ставал на хартија без никакви предрасуди, па меѓу стотината објавени песни има одлични, добри и помалку добри, но едно нешто е сосема очигледно – тој останува неповторлив глас секогаш на страната на малиот човек, пред чија искреност еве, и по три децении од неговата смрт, искрено се поклонуваме.

Откако докторите не можеле да ја дијагностицираат неговата болест, конечно стигнала веста дека тоа е бескрупулозната туберкулоза. Во 1990 година неговата единствена ќерка му подарува комјутер, и дел од овие песни се напишани со електронски запис, сосема спротивно неговата вообичаена практика да ги запишува стиховите на она што ќе го најде пред него – од картонски кутии до тоалетна хартија. Но тоа не значи дека песните му станале поинакви. Напротив. Изборот што го направив е прилично зрел, песни во кои Буковски, пишувајќи на различни теми, плука или го слави животот. Затоа што животот е токму тоа – борба на спротивности! Уживајте во неговите песни по втор пат 😉

Волшебна машина

 Ги сакав старите плочи кои чкрипеа
и додека иглата лизгаше преку излижаните жлебови
се слушаше глас низ трубата
како да има некој во таа кутија од махагонии.

Но слушав само додека родителите не беа тука.
и ако не го навиев грамофонот,
тој постепено успоруваше и застануваше.

Најдобро беше во доцните попладниња
и плочите зборуваа за љубовта, љубовта, љубовта.
Некои плочи имаа прекрасни пурпурни етикети,
другите беа портокалови, зелени, жолти, црвени, сини.

Грамофонот му припаѓаше на мојот дедо
и тој ги слушал истите тие плочи.
А сега јас бев дете и ги слушав
и ништо на што можам да се сетам од мојот тогашен живот
не е подобро од слушањето плочи на грамофонот
кога родителите не беа дома.

 

Возење низ пеколот

Луѓето се уморни, несреќни и промашени, луѓето се
огорчени и одмаздољубиви, луѓето се измамени и исплашени,
луѓето се бесни и неинвентивни,
и јас возам меѓу нив по автопатот додека тие
го прикажуваат при возењето она што останало од нив –
некои се надркани, посамоволни од другите,
некои не сакаат да бидат престигнати,
некои не им дозволуваат на другите да ги престигнат
некои упорно ги блокираат лентите
некои ги мразат поновите, поскапите модели на возила
другите во такви возила ги мразат постарите автомобили.

Автопатот е циркус на евтини и ситни емоции,
човештво во движење, многумина од нив доаѓаат
од место кое го мразат и возат кон друго место
кое исто така го мразат, можеби и повеќе.

Автопатот е слика на она во што се претворивме,
а масата од сообраќајни несреќи и смртни случаи е судир
на осакатени битија, на бедни и дементни животи.

Кога возам по автопатот ја гледам душата на луѓето
од мојот град, и таа е грда, грда, грда:
живите го изглодале своето срце.

Смешно, зарем не?

Кога бевме деца, лежејќи на тревата на стомакот
често зборувавме за тоа како сакаме да умреме
и сите се сложувавме со тоа дека сакаме да умреме ебејќи
(без разлика што во тој момент никој од нас не го правеше тоа).

А сега кога тешко дека сме веќе деца
главно мислиме за тоа како да не умреме
и без разлика што сме подготвени, многумина од нас
повеќе би сакале тоа да го сторат сами, под чаршавот
сега, кога многумина од нас ги сјебаа своите животи.

Човекот со убави очи

Кога бевме деца, постоеше една чудна куќа
на која сите ролетни постојано беа спуштени
и никогаш не слушавме гласови однатре
а дворот беше полн со бамбуси,
сакавме да играме меѓу бамбусите
глумејќи Тарзани (иако ја немаше Џејн).
Тука беше и рибникот, голем рибник
полн со најдебели златни рипки некогаш видени
кои беа питоми.
Излегуваа на површината од водата и земаа парчиња леб
од нашите раце.

Родителите ни зборуваа:
„никогаш не одете близу таа куќа“.
И ние, секако, одевме таму.
Се прашувавме дали некој живее тука.
Поминуваа недели и никогаш никого не видовме.

И тогаш, еден ден, слушнавме глас од куќата:
„ЕБЕНА КУРВО!“
Тоа беше машки глас.

Вратата од куќата нагло се отвори и излезе човекот.
Во десната рака држеше флаша виски.
Имаше околу 30.
Во устата имаше цигара, беше неизбричен.
Косата му беше бушава
и беше бос во поткошула и панталони.
Но очите му блескаа.
Пламтеа со тој сјај, и рече:
„Еј, мали господа, се надевам дека убаво се забавувате?“
Тогаш се насмеа и влезе внатре.

Заминавме и се вративме во нашите дворишта
размислувајќи за тоа.
Нашите родители, заклучивме,
сакаа да се тргнеме од тоа место
затоа што не сакаа никогаш да видиме таков човек,
силен природен човек со убави очи.
Нашите родители се срамеа што не се како тој човек,
и затоа инсистираа да не одиме таму.

Но ние повторно отидовме во таа куќа со бамбуси
и питоми златни рипки.
Уште многу пати одевме во текот на следните недели
но веќе никогаш не го видовме ниту чувме тој човек.
Ролетните како и секогаш беа спуштени, и беше тивко.

И тогаш, еден ден, кога се враќавме од училиште
ја видовме куќата потполно изгорена, ништо не останало,
само зацрнетиот темел кој чадеше
и отидовме до рибникот, во него немаше вода
а дебелите златни рипки лежеа внатре мртви, сушејќи се.

Се вративме во нашите дворишта
разговарајќи за виденото
и заклучивме дека нашите родители ја запалиле куќата
и ги убиле,
дека ги убиле и златните рипки
затоа што сето тоа беше премногу убаво
дури и шумата од бамбус изгоре.
Се плашеа од човекот со убави очи.

И тогаш се исплашивме дека додека сме живи
ќе се случуваат такви работи,
дека никој не сака да биде толку силен и убав,
дека другите тоа никогаш нема да го дозволат,
и дека многу луѓе ќе мора да умрат.

За загрижените

Ако се ожениш, мислат дека си готов
а кога си без жена, мислат дека си непотполн.

Многу мои читатели сакаат и понатаму да пишувам
за спиењето со луди жени и уличарки,
за престојот во затворите и болниците,
или за гладувањето и повраќањето до бесвест.

Се сложувам дека самозадоволството ретко води
до бесмртна литература, но не води ни повторувањето.

Еве порака за оние читатели кои сега ги боли срцето
бидејќи веруваат дека сум задоволен човек –
живнете луѓе: болката понекогаш ја менува формата
но никогаш не престанува за никого.

 

Поезија

Треба многу очајување
незадоволство и разочарување
за да се напишат неколку добри песни.

Не е тоа за секого
било да ги пишува, или дури и да ги чита.

Фрлете ги

Фрлете ги веќе тие бомби, сит сум од чекање!

Ги оставив своите играчки, ги затворив авто-мапите
ја откажав претплатата на „Тајм“, му реков збогум на Дизниленд
на мачките им ги извадив каивчињата, го исклучив телевизорот
не сонувам повеќе за розеви фламинга, не ја проверувам берзата.

Фрлете ги, нека пукнат! Сит сум од чекање.

Не го сакам тој вид на уцена
не сакам кога државите си поигруваат со мојот живот:
или кењај, или симни се од шолјата
сит сум од чекање.

Нека пукнат бомбите!

Вие евтини лигави кукавички нации, Вие малоумни гиганти
фрлете ги, фрлете ги, фрлете ги
и побегнете на вашите планети и вселенски станици
и горе посерете се’ што постои.

 

Подрачје со пауза

Мораш да го имаш инаку ѕидовите ќе се затворат над тебе.
Мораш да се откажеш од се’ и се’ да отфрлиш.
Мораш да гледаш во она што го гледаш
или да мислиш она што го мислиш
или да го работиш она што го работиш
или да не работиш без идеја за личната предност
без преземање на водството.

Луѓето се изморени од натпреварување
и се кријат зад секојдневните навики.
Нивните интереси се интереси на крдото.

Ретко кои се способни десетина минути
да се загледаат во стариот чевел
или да мислат за невообичаени работи
како на пример кој ја измислил кваката.

Луѓето стануваат безживотни
бидејќи не се способни за пауза
да се поништат, испразнат, да заборават на наученото
да се избистрат.

Слушај ja нивната невистинита насмевка
и потоа замини си од нив.

Исповед

Чекајќи ја смртта како мачка која ќе скокне на креветот
толку ми е жал за мојата жена.

Таа ќе го види ова укочено бело тело
ќе го протресе и можеби ќе викне уште еднаш: Хенк!
А Хенк нема да одговори.

Не ме загрижува мојата смрт
ме загрижува мојата жена
оставена со тој куп од ништо.

Сепак сакам да знае дека сите ноќи спиени крај неа
дури и бесмислените закачки, беа нешто најпрекрасно
а оние тешки зборови кои секогаш се плашев да ги кажам
можат сега да се изговорат: те сакам.

 

Среќата на пишаниот збор

Со години добивам писма од луѓе кои ми кажуваат дека
читањето на моите книги им помогнало да преживеат,
да туркаат понатаму.

Тоа навистина е голема пофалба и јас знам на што мислат:
мојата смелост да терам понатаму е засилена со читање
на Фанте, Достоевски, Лоренс, Селин, Хамсун и другите.

Сировиот збор на страницата,
сличностите на нашиот заеднички пекол
кога се’ ќе се пробие со посебна сила,
тие зборови и за тоа што тие го говорат
помагаат да го провлечеме газот низ оганот.

Добрата книга може да го стори
речиси невозможното постоење подносливо
и за читателот и за писателот.

Што да правиш, тоа си е така…

Понекогаш, кога се’ изгледа најлошо
кога се’ се свртело против тебе и те глода однатре
а часовите, деновите, неделите изгледаат залудни –
испружен на креветот во мракот, гледајќи во плафонот
помислувам на нешто што многумина би го сметале за грдо:
сепак е убаво да се биде Буковски!