Не го давам Јадранско море, но поради близината, и особено кога имаш деца, Халкидики е пологичен избор. Од пријатели и познаници веќе неколку години наназад добивавме фини оценки за малото островче Амулјани, и оваа година падна одлука да се помине летниот одмор токму таму.
Пред влезот во националниот парк „Маврово“ има една табла десно на која пишува „село Дуф“. Немој да се зезнете и да се упатите надолу, таму не се наоѓа еден од најубавите водопади во Македонија (секако, ние ја знаевме приказната ). Продолжете да возите кон Дебар, и додека уживате крај убавините на дивата Радика, го поминувате велелепниот Свети Јован Бигорски, и доаѓате на крстопатот каде треба да свртите нагоре, кон рустикалното Ростуше. Таму, на влезот од селото, си има уредно наместени табли кои ја означуваат патеката кон водопадот Дуф, кој всушност се наоѓа на Ростушка река.
Еве еден одамна објавен текст кој секогаш ќе биде релевантен за читање, бидејќи како одминува времето, светот се’ повеќе се менува (на лошо), а без Корто Малтезе во него, тој од ден на ден останува и без смисла. Неговиот автор, Хравтот Игор Штикс, е писател со меѓународно реноме, чиј роман „Столот на Елијах“ (ИЛИ-ИЛИ, 2007, превод: Деспина Ангеловска) во Македонија предизвика голем интерес и тиражот беше прилично бргу распродаден.
Не знам оригинално во кој медиум е објавен овој текст за Корто, а јас го преземам од е-магазинот „Блесок“ на покојниот Игор Исаковски (во превод на Ана Димишковска – Трајаноска), објавен во бр. 34 на 01 септември 2003, што претставува уште една убава симболика. Многу, многу драг текст за мене. Уживајте 😉
Кога Корто имал десет години, живеел во Кордоба со мајка си, шпанска Циганка, прочуената Ниња Гибралтарска, и со татко си, британски морнар. Едно попладне, мајчината пријателка Амалија посакала да ја прочита судбината на детето од неговата дланка. Со ужас забележала дека Корто воопшто не ја поседува линијата на среќата. Со цел да го надополни тој сериозен пропуст на природата и да одговори на оваа, можеби прва провокација на судбината во неговиот случај, момчето во истиот час посегнало по татковиот брич и си врежало долга и длабока линија на среќата која од тој миг ќе ја краси неговата дланка. Така, се тврди, почнале животните перипетии на овој знаменит морнар со обетка во левото уво, авантурист и анархист, според некои – непоправлив меланхолик и романтичар, а според други – обичен криумчар и гусар.
Денешен наслов во европски медиум: „Европа се топи под ударот на сахарскиот бран, се рушат температурните рекорди“, проследено со фотографија од луѓе кои се капат во фонтаните под Ајфеловата кула.
Во прилог неколку фотки со автентичен песок од Сахара, надополнети со пустински рози и кристал од туниското солено езеро Чот ел Џерид, кое се наоѓа токму на работ од сахарската пустина, онаму каде се’ уште гордо стојат кулисите од сетот на „Војна на ѕвездите“ од крајот на 70-те години на минатиот век.
Пред точно 50 години првиот човек стапна на Месечината. Антологискиот момент во кој главната ролја ја имаше Нил Армстронг беше запаметен по славната реченица: „Ова е мал чекор за човекот, но голем за човештвото“.
Како и нашето „Кале“, и Сплит си има своја легендарна тврдина над градот со име „Грипе“, која датира од 17 век и која одиграла значајна улога во одбраната од Османлиите. До неа се стигнува по една од најживописните сплитски улици, „Радуница“, со карактеристичните далматински камени куќи, која од која поубава. Денес во тврдината се сместени Хрватскиот поморски музеј со илјадници артефакти, и, интересно, средното уметничко училиште. „Грипе“ нуди еден од најубавите погледи врз градот од сите страни, а од нејзините ѕидини се гледа и имењачката, легендарната спортска сала „Грипе“, која, како и „Пољуд“, е изградена за потребите на Медитеранските игри во 1979 година.
Гостите, или подобро, „одомаќинетите“ гости во коноба „Хваранин“ велат дека во оваа прекрасна сплитска кафеана (која се наоѓа на почетокот од старото маало Вели Варош, веднаш по завршетокот на Рива-та кон Марјан) се сретнуваат секој вторник веќе 15, односно 18 години, во зависност дали сеќавањата се повикуваат на почетокот или на крајот од дружбата. Но сите се сложуваат дека ова е вкупно 22 година по ред откако во 1997 година, на нечија иницијатива, веќе не се сеќаваат чија, но тоа не е ни важно, почнале да се собираат токму во овој термин, вторник навечер после осум часот, и така тоа прераснало во дружба со најдолга традиција во Хрватска во поново време.
Вообичаена пракса при гостување на една писателска резиденција е да имате книжевно претставување во градот во којшто претстојувате, меѓутоа, поради екстремно зголемениот број на туристи и бегството на мештаните и локалната книжевна и културна сцена којзнае каде подалеку од Сплит, мудар потег на домаќинот Маја Вранчиќ и нејзината „Удруга Курс“ беше гостувањето на прекрасниот полуостров Пељешац, кадешто, заедно со хрватските автори Игор Рајки и Дени Борозан, во две последователни вечери, дискутиравме на тема „Книжевност во живо: Разговараме за идентитетот“ и „Низ книжевни средби до ревитализација на заборавените места“, притоа, секако, претставувајќи го и сопствентото творештво пред заинтересираната публика.
При денешната посета на прекрасниот Шибеник, неизбежно беше да тркнам и до Дражен. Овој месец, на 07 јуни, се навршија 26 години од неговата прерана смрт, и многумина во медиумите и на социјалните мрежи го поздравија великанот со вообичаеното „Времето лета, капетане“.
Да си во Сплит, а да не го посетиш Пољуд, храмот на Хајдук, или сплитските „били“, иако е сезонска пауза, навистина е грев. Стадионот кој асоцира на школка со отворен поглед кон морето над јужната трибина, изграден за потребите на Медитеранските игри во 1979 година, долги години беше најубавиот европски, па и светски стадион, чудо на архитектурата, со кровна конструкција која се држи самата, без додатни столбови.
