Еден од највозбудливите филмови прикажани на 22-иот „Синедејс“ дефинитивно беше новото остварување на рускиот режисер Александар Сокуров, кој по седумгодишен пост се враќа на големиот екран. Ученикот на Тарковски кого го сакаме поради неговите ремек-дела „Мајка и син“, „Руска арка“, „Татко и син“, „Александра“, „Фауст“… повторно се враќа на својата стара пасија, „поигрувањето“ со историските фигури, како и во неговата антологиска трилогија од почетокот на милениумот, „Молох“, „Бик“ и „Сонце“, каде ги „разголува“ Хитлер, Ленин и Хирохито на начин дотогаш невиден во филмската, и воопшто, во историјата. Овој пат на сцената ги имаме креаторите на човековата судбина во 20 век: Сталин, Хитлер, Мусолини и Черчил, а во споредни улоги се појавуваат Наполеон и Исус Христос.
Архива за категоријата: Филм
Кон „Сигурно место“ на Јурај Леротиќ
Синоќа бев позитивно испровоциран од ФБ постот на Оливера Ќорвезироска, која пред една декада беше една од ретките уредници кои со драго срце отстапуваа простор за филмски осврти во печатен медиум, за разлика од денешната ситуација, кога филмските рецензии тук-таму можат да се прочитаат на одредени портали, блог-страници и специјализирани „проекти“ кои ја третираат седмата уметност, а всушност се само начин за преживување на годината. Интересно, Ќорвезироска најпрво не го препорача филмот за гледање, и покрај потенцираната брилијантност на хрватскиот филм, актуелен добитник на три „Златни арени“ во Пула, а потоа се предомисли бидејќи вакво ремек-дело навистина мора да дојде до поширок круг на луѓе, бидејќи зборува за суштинските човекови проблеми. Впрочем, како што таа подоцна допиша во самиот пост: „Филмот отвора толку длабока тема за менталното здравје на „нормалните“ луѓе, за депресијата за која се молчи додека се зборува и се дере за триста глупости, додека неважното ни се наметнува како најважно, додека светот се распаѓа од погрешност во сите пори на општеството“. Право во центарот!
Кон „Бизнисот на задоволството“ на Гоце Цветановски
По редицата анимирани проекти, меѓу кои најуспешен е серијалот „Светот на Биби“, а во очекување на амбициозниот „John Vardar vs The Galaxy“ кој уште од 2017 година се најавува како првиот македонски анимиран игран филм и најголемиот копродукциски анимиран проект на Балканот досега, режисерот Гоце Цветановски деновиве ни го претстави својот прв долгометражен филм насловен „Бизнисот на задоволството“. Македонската премиера на ова остварување се случи на затворањето на „Синедејс“, а пред тоа филмот, за загревање, беше прогласен за најдобар долгометражен филм на фестивалот „Во палатата“ во Софија, каде што ја имаше и светската премиера.
Кон „Совршени денови“ на Вим Вендерс
Германскиот режисер во последниве две декади си игра падни-стани со својата кариера, но тоа е разбирливо поради возраста и различните интереси и ангажмани од кои беше дел во новиот милениум. Тој брилјираше со двата документарни филма: „Пина“ (2011) посветен на славната сонародничка, кореографката Пина Бауш, како и со „Солта на Земјата“, приказна за фотографот Себастајо Салгадо кој четириесет години го архивирал животот во скриените катчиња на земјината топка. И кога нештата веќе беа јасни, мислејќи дека тоа е жанрот преку кој германскиот мајстор ќе се изразува до крајот на кариерата, бидејќи, и покрај неколкуте обиди, не сними добар игран филм уште од „Пукање во Палермо“ (2008), еве го стариот добар Вендерс, онаков каков што го знаеме уште од времето кога Миро (Мирослав Поповиќ) во симпатичното кино во Музејот на современа уметност во Скопје, на средината од 90-те години на минатиот век, организираше ревија на неговите генијални остварувања од 70-те и 80-те години, и кога Вендерс на скопските љубители на седмата уметност им влезе под кожата.
Читај повеќеКон „Индијана Џонс и артефактот на судбината“
Оваа постпандемиска 2023 година започна со премиерата на првиот од неколкуте продолженија на „Аватар“ на Џејмс Камерон, со што влезе во фолдерот „филмски серијали“ какви што филмската индустрија милува да негува со децении наназад. Трендот продолжува и летово со премирата на новото, петто продолжение на авантурите на омилениот археолог и авантурист на големото платно, Индијана Џонс, чија светска премиера се случи на годинашното издание на престижниот филмски фестивал во Кан. Организаторите ја искористија шансата и на 80-годишниот ветеран му ја доделија „Почесната Златна Палма“ за животно дело.
Читај повеќеIn Praise Of Otherness
In what was the 63rd edition of the renowned festival, Igor Angjelkov pays a particular focus to the standout films in the International Documentary Competition and cites a common connecting thread of otherness.
Пофалба на Другоста
Кон 63. издание на Филмскиот фестивал во Краков, со фокус на Меѓународната селекција на документарни филмови
Полска е земја со голема филмска традиција, со безброј значајни филмски фестивали и со многу туристи од сите краишта на светот. Мојата прва посета на оваа земја на североистокот од Европа се случи во својство на член на ФИПРЕСЦИ жирито на еден од најстарите филмски фестивали на Стариот континент. Краков е еден од ретките полски градови кој Нацистите во Втората светска војна не го чепнале, оставајќи го неговото градско јадро сосема сочувано и за следните генерации. Токму оваа убавина годишно ја посетуваат во просек околу 10 милиони туристи, и со право, бидејќи градот има што да понуди. Во таа богата понуда спаѓа и филмскиот фестивал во Краков, кој по 63 пат, на едно место, го собра најдоброто од меѓународната документарна продукција, кратките филмови, националната селекција и, за пошироката публика, документарците за современите музички херои. Една седмица брилијантна понуда од приказни распослани низ целиот град, во прекрасни кино храмови, и навистина верувам дека на публиката и’ беше тешко што да избере да погледне.
Читај повеќеКон „Преекспонирано“ на Елеонора Венинова
По светската премиера на ценетиот филмски фестивал во Каиро во ноември, деновиве „Преекспонирано“ на Елеонора Венинова, по премиерата во „Фросина“ во МКЦ, може да го види и домашната публика на репертоарот во домашните кино храмови. Имајќи ја предвид информацијата дека филмот на А-фестивалот во Египет предизвикал одлична заинтересираност, но дека истата дошла претежно од колегите, бидејќи билети за фестивалската публика не биле пуштени во слободна продажба, скокоткаше љубопитноста за што тоа „се фатиле“ египетските „цензори“ во дебитантското остварување на македонската авторка. Пред премиерата на филмот на домашно тло можевме да прочитаме уште два куриозитета поврзани со него: Венинова нагласува дека, почнувајќи од идеја до крајна реализација, на него работела десет години, што е прилично долг период, за потоа да снима за време на ковид-пандемијата во исклучителни услови на претпазливост, што исто така претставува еден вид ексклузивитет поврзан со филмот.
Кон „Најсреќниот човек на светот“ на Теона Стругар Митевска
До неодамна, омилената адреса на сестрите и брат Митевски беше Берлиналето. Откако во 2019 година со „Господ постои, името и’ е Петрунија“ конечно влегоа и во главната фестивалска селекција, тие со своето актуелно остварување решија да бидат дел од најстариот филмски фестивал во светот, Венециската Мостра. По премиерата на „Најсреќниот човек на светот“ во селекцијата „Хоризонти“, а веднаш потоа и учеството на исто така престижниот филмски фестивал во Торонто, македонската премиера на филмот на режисерката Теона Стругар Митевска се случи на 27 октомври во киното „Милениум“. Во очекување на редовното прикажување на ова целовечерно осварување во наредниот период, решив освртот да го оставам токму во деновите кога тој ќе биде дел од репертоарот на домашните кина. Конечно, во следните денови домашната публика ќе може да го погледне филмот во неколку кинотечни термини. Иако помина прилично време од премиерата, белешките се тука, впечатоците се малку избледени, но не и заборавени, и во следните редови ќе се обидам да проникнам зошто Митевска во своето шесто целовечерно остварување решила да ги третира траумите од босанската војна во последната декада од минатиот век.
Читај повеќеКон „Аватар 2: Патот на водата“
Пред некој ден, при случајна средба, еден познаник со кој не сме се виделе одамна, по вообичаените „како-си-шо-праиш“, не’ фати онаа мала, непријатна тишина кога не знаеш како да продолжиш понатаму, и во моментите кога веќе се немаше каде, тој како од пушка го исфрли прашањето: „Што мислиш, кои филмови годинава ќе добијат Оскари?“ Ме фати сосема неподготвен и затечен, и решив, како и секогаш, да ја кажам вистината, и само вистината: „Јас одамна не следам што се случува со Оскарите“. Тој ме погледна, заниша со главата горе-долу во знак на одобрение, и констатираше: „Аааа, ти си по оние Кан-ман, Берлин, Венеција…“ Слатко се изнасмеавме, се поздравивме и се разделивме, оставајќи ме попат да заклучам дека навистина во последниот период многу повеќе ја следев и третирав седмата уметност која не беше произведена во холивудските студија. Впрочем, како и во најголем број од случаите откако 25 години се занимавам со филмска критика. Но, секогаш постои она „со чест на исклучоците“, а во случајов тоа е вториот дел од филмскиот спектакл на Џејмс Камерон насловен „Аватар: Патот на водата“.
Читај повеќе