Пред крајот од годината вообичаено се сумираат резултатите. Во светот се разгоре уште една ново-стара војна, кај нас секојдневно минуваме низ различни колективни трауми, дочекав да ја доживеам и најгрдата неправда на професионален план досега, но и покрај се’, сакам на работите да гледам од ведрата страна на животот. Зашто, како беше она: „Иде Дунав, ризик јак, мила душа, и да погинеш, колко можеш ќе се спасеш“. 🙂
Еве ги убавите моменти кои ја обележаа 2023:
За филмот како водечка уметност во 20 век, повеќето од луѓето кои покажале барем мала љубопитност за неговите почетоци, знаат дека тој датира во март 1895 година со проекцијата на филмот „Работниците ја напуштаат фабриката Лимиер“ секако, на пионерите, браќата Луј и Аугуст Лимиер. Но за официјален се смета токму утрешниот датум, 28 декември, кога во истата година кога прикажани серија од кратки сцени од секојдневниот живот во Франција, за што за прв пат се наплаќале и влезници. Знаеме дека луѓето ги фатило уплав при проекцијата на снимката од влегувањето на возот на железничката станица во Париз, мислејќи дека тој ќе излезе од платното и ќе ги згази. Но, дали знаете која е првата фотографија воопшто во историјата? Не? Во овој текст ќе се занимаваме токму со тоа, со првите фотографии на различни теми. Се надевам дека добро ќе се забавувате, а притоа и едуцирате. Секако, вообичаено за ваков преглед, ќе одиме хронолошки.
Во период од годината кога дури и во земја како нашата сонцето е само посакувана невидлива ѕвезда таму некаде, далеку во нашата галаксија, не е на одмет со мислите малку да се преселиме на некоја плажа, но плажа на која освен звукот на морските бранови и неоставрените желби проектирани во далечината на хоризонтот, ќе уживаме и во уметноста која еден посветен човек ни ја „подарува“ од срце.
Холивуд на крајот од годината редовно нуди по некој спектакл на големото платно. На крајот од оваа, 2023 година, честа и‘ припадна на старо-новата приказна за една од најмаркантните историски фигури во минатото, Наполеон Бонапарта. Има неколку интересни работи за кои може да се држиме во овој проект, а во текстот ќе се занимаваме со три од нив: првиот, истоимен филм во филмската историја од 1927 година, изборот на Оскаровецот Жоакин Феникс за улогата на францускиот војсководец, и секако, актуелната (доцна) фаза од творештвото на режисерот Ридли Скот. Читањето на текстот нема да трае два ипол часа, колку што трае филмот, но бара внимателно исчитување 😉
По успешното деби со збирката раскази „Млечни заби“, талентираната Хана Корнети „не’ изненадува“ со роман за деца насловен „Илина и шумските тролови“. Нурнете се во ова возбудливо патување заедно со Вашите најмили.
Музејот „Гунценхаузер“ е музеј и уметничка галерија лоцирана во Кемниц, третиот по големина град во Саксонија, Германија. Содржи 2.459 дела од 270 модерни уметници од 20 век, собрани од трговецот со уметнички дела д-р Алфред Гунценхаузер. Музејот беше отворен во декември 2007 година во присуство на германскиот претседател Хорст Келер и е еден од најважните музеи на модерната уметност во Германија.
Поговор кон романот „Мина“ од Игор Анѓелков, Скопје: ИЛИ-ИЛИ, 2023
Пишува: Ана Мартиноска
Загриженоста за човековото страдање на германскиот филозоф и социолог Теодор В. Адорно суптилно се провејува низ саморефлексивната семејна сага на новиот роман на Игор Анѓелков, кој започнува со неговиот цитат како мото „Можеби сетив дека сè она што човек постигнува во животот е само обид да си го врати детството.“. Токму тој стремеж за навраќање кон спомените од детството и кон сопственото и семејното минато, блиско и подалечно, а во обид да се разбере и прифати смислата, но и залудноста на животот, ја гради нарацијата на „Мина“, роман кој по многу нешта се надоврзува, го надополнува или пак претставува извесно продолжение на претходниот роман на овој автор – „Шрапнел“. Таа спојка не е само во експлозивноста на симболиката на двата наслови, туку уште повеќе во споделениот фокус на неколку генерации на ликови од исто семејство, вклучувајќи го и самиот наратор, кој веројатно, но не и нужно, е и самиот автор.
Не е толку честа појава еден филм да ги собере наградите во речиси сите главни категории на доделувањето на европските филмски награди, но токму тоа се случи со француското остварување „Анатомија на еден пад“ на режисерката Жастин Трие, кој во мај ја доби и престижната „Златна палма“ во Кан. За многумина ваквата разрешница на крајот од европската филмска година е неочекувана, бидејќи дел од публиката и критичарите во филмот видоа „само уште едно остварување со судска парница“, но тоа, секако, воопшто не е точно. Можеби делумно би се сложил за режисерскиот дел од работата, каде школски решените сцени се наметнале сами по себе, но врвното сценарио на Трие во соработка со Артур Харари е оној бисер кој храбро се соочува со ѕверското современие во кое живееме, отворајќи безброј релевантни теми низ кои во центарот на вниманието е човекот. А кој друг!?
Денес од печат излегува новиот роман од Фросина Пармаковска насловен „Се’ уште можам нешто да сторам“. Се работи за 226 издание во едицијата „ПРОаЗА“ на ИЛИ-ИЛИ, каде авторката досега ги издаде и „Вишнова хроника“, „Одбројување“ (Роман на годината 2017) и „На враќање“.
