Секое лето си има свој блокбастер, а ова очигледно ќе се памети по ново-стариот „Супермен“. Првиот суперхерој кој го гледав како дете заслужува внимание, после сите верзии што во меѓувреме ги доживеа и кои ја исцицаа сета креативност од оваа моќна стрип приказна. Ме интересираше колку новиот Супермен се базира на првичната сторија и на она што Ричард Донер ни го „подари“ на сребрениот екран пред речиси педесет години, колку лепушкастиот актер Дејвид Коренсвет достојно ги носи наметката и гаќите на легендарниот Кристофер Рив, бев љубопитен и дали младиот актер Николас Хоулт уверливо го одигрува негативецот Лекс Лутор, првично креиран од ненадминатиот Џин Хекман, и секако, дали наивкото со наметка повторно ќе ја врати Земјата малку наназад, а потоа малку нанапред, за да го врати времето и да ја спаси љубената. Згора на тоа, бев додатно мотивиран на подмладокот, на чија возраст веројатно ја гледав првата верзија на „човекот од челик“ од 1978 година, да му откријам еден нов филмски свет во кој царува желбата за правдина и емпатијата кон човечката раса во неволја, барем така беше во оригиналот. И така тргна приказната.

Во средината на 90-те имав можност почесто да патувам во Будимпешта како концертна дестинација. По паѓањето на „железната завеса“, музичарите и филмаџиите сакаа да престојуваат во градот на Дунав, каде во последната деценија на минатиот век се случуваа убави нешта, а за тоа не ни бараа визи. За време на еден таков излет, открив еден културен центар со неколку кина во кој токму тие денови се прикажуваше ревија на филмови од Џим Џармуш, кој беше актуелен со филмот „Dead man“. По проекциите, се дружиш низ пијачка со патници-намерници од цела Европа, и на крај се честиш со едно филмче на ВХС. Немав дилеми дека тоа треба да биде вториот целовечерен филм на Џармуш, чие дејствие „се врти“ околу унгарските имигранти кои сонуваат да се вратат дома! Впрочем, сето ова фино го доловив во мојот втор роман „Фото синтеза“ (2013) 😉

Вест на месецот: еден од најдолго очекуваните филмови во последново десетлетие конечно може да се погледне во домашните кина. „Мегалополис“ на Френсис Форд Копола, и покрај сите главоболки што му ги создаде, и покрај сите пробиени рокови и еден куп потрошени долари (сто милиони!), по канската премиера во мај, есенва е главен наслов во кината ширум светот. И со право, бидејќи „стариот лисец“ се’ уште има што да каже на големото платно. Вообичаено крајот на годината нуди мегаломански проекти (се сеќаваме, „Опенхајмер“ и „Наполеон“ во претходната сезона), а „Мегалополис“ на Копола дефинитивно спаѓа меѓу оние по кои ќе се памети годината, иако на прва топка не изгледа така: широката публика баш и не го сака, критичарите се бајаги резервирани, но, за добрите дела само времето е релевантен судија.

Кога човек сака да се потсети на некои убави времиња, вообичаено реченицата ја започнува со „како да беше вчера…“ Тоа, секако, најчесто е поради „жал за младоста“, и некои чувства и состојби низ кои сте поминале, а подоцна речиси никогаш, или сосема ретко, повторно сте ги доживеале. И навистина, кога поминаа три децении од премиерата на нaјвозбудливиот филм на сите времиња, после кој времето во филмската историја се смета пред и по прикажувањето на „Pulp fiction“. Ова ремек-дело на откачениот Квентин Тарантино ја преврте поп културата на глава, и по три децении се’ уште е вредно за почит, затоа што претставува вистинска филмска лектира, вистински учебник како треба да изгледа еден возбудлив модерен филм кој им се допаѓа на сите генерации, без исклучоци.

Холивуд на крајот од годината редовно нуди по некој спектакл на големото платно. На крајот од оваа, 2023 година, честа и‘ припадна на старо-новата приказна за една од најмаркантните историски фигури во минатото, Наполеон Бонапарта. Има неколку интересни работи за кои може да се држиме во овој проект, а во текстот ќе се занимаваме со три од нив: првиот, истоимен филм во филмската историја од 1927 година, изборот на Оскаровецот Жоакин Феникс за улогата на францускиот војсководец, и секако, актуелната (доцна) фаза од творештвото на режисерот Ридли Скот. Читањето на текстот нема да трае два ипол часа, колку што трае филмот, но бара внимателно исчитување 😉

Минатата седмица присуствував на хрватската премиера на новиот филм „Asteroid city“ на режисерот Вес Андресон. Кај нас дистрибутерите се’ уште се во длабока сиеста. Летното кино „Бачвице“ во Сплит беше совршена платформа за гледање на едно вакво специфично остварување на големиот екран, додека паралелно ги слушате брановите на Јадранското море, звукот на авионите кои на 5-10 минути полетуваат и одлетуваат од сплитскиот аеродром, а повремено се појавуваа и светлата на понекој дрон. Дрон!? После гледањето на филмот, не бев веќе сигурен во тоа 😉

Во период кога на светот повторно му се заканува можна нуклеарна катастрофа само доколку нечии налудничави прсти (не)намерно го стиснат црвеното копче, режисерот Кристофер Нолан решава да не’ потсети на животната приказна на творецот на нуклеарната бомба, Роберт Опенхајмер, чиј изум беше употребен за дефинитивен крај на Втората светска војна, откако Јапонија капитулираше. Обидувајќи се да „избоксира“ со аргументите „за“ и „против“, филмот снимен според биографскиот роман „Американски Прометеј“ на Каи Б’рд и Мартин Шервин, кои го потпишуваат и сценариото заедно со режисерот, не’ води на тричасовно патување преполно со незаборавни реплики и успешни визуелни решенија.

Оваа постпандемиска 2023 година започна со премиерата на првиот од неколкуте продолженија на „Аватар“ на Џејмс Камерон, со што влезе во фолдерот „филмски серијали“ какви што филмската индустрија милува да негува со децении наназад. Трендот продолжува и летово со премирата на новото, петто продолжение на авантурите на омилениот археолог и авантурист на големото платно, Индијана Џонс, чија светска премиера се случи на  годинашното издание на престижниот филмски фестивал во Кан. Организаторите ја искористија шансата и на 80-годишниот ветеран му ја доделија „Почесната Златна Палма“ за животно дело.