Архива за категоријата: Филм

Филмската критика кај нас не функционира како што би требало, но се обидувам сето тоа да изгледа пристојно, будно следејќи и пишувајќи за случувањата во македонската кинематографија, но и пошироко. Во оваа рубрика со неколку подрубрики ќе прочитате се’ што успеав да проследам во изминатите две декади, откако ја следам Седмата уметност, со напомена дека најголемиот дел од текстовите се интегрален дел од моите две филмски книги, „Филм.мкд“ и „Филмски град“, а дел од нив се објавувани и на веб страните kritika.mk, kinoteka.mk и сл.

За мутантите како чувари на цивилизацијата

Уште од своето прво појавување во трафиките, стриповите претставуваат алегорија на реалниот живот. Во почетокот луѓето се срамеле да кажат дека читаат стрипови, но во последниве декади, откако некои познати интелектуални имиња ги прогласија за легитимна литерарна форма, одеднаш тие станаа „ин“. А стана „ин“ и да се снимаат филмови според нив, бидејќи и двата медиума имаат безброј допирни точки.

Читај повеќе

Филм што ја слави рап-музиката како начин на размислување

На музичката хип-хоп револуција што се случи во последниве дестина години низ светот, откако западна во мала креативна криза, и’ требаше некоја контроверзна фигура за да го врати нејзиниот сјај. На исклучиво „црниот“ урбан израз му се случи белиот мадерфакер – Еминем. Момчето од Детроит си има сопствена приказна која умешно ја претвора во стихови, намножувајќи ги издадените албуми, и потпомогнат од моќната машинерија, музичката индустрија, со текот на годините стана еден од највлијателните музичари, особено кај тинејџерите кои претежно ја следат музичката телевизија MTV. Додајте уште неколку пикантерии, како разни контроверзни изјави по медиумите, одвреме-навреме посета на судот поради различни причини, и идејата веќе се наметнала сама по себе: следниот чекор е експлоатација на успешната приказна и преку филмот, „братскиот“ медиум на музиката.

Читај повеќе

Играта мачка-глушец низ визирот на Спилберг

Конечно, по долгогодишното режирање на филмови со сериозни, ангажирани и политички коректни теми, Спилберг си даде оддишка и сними релаксирачки и забавен филм. Во „Фати ме ако можеш“ нема ајкули, вонземјани, афро-американски робови, диносауруси, ниту пак луди типови, туку нормални луѓе, чија животна приказна е одлична подлога за еден интересен и гледлив филм. По СФ-експериментите во последниве две години, „Вештачка интелигенција“ и „Малцински извештај“, комерцијално најуспешниот холивудски режисер ни сервира американска мејнстрим „филгуд“ приказна базирана според вистинит настан, која филмските аналитичари ја поврзуваат со неговата вистинска животна приказна од детството, кога Спилберг, длабоко разочаран од разводот на неговите родители, задоволството го пронаоѓа во темните кино-сали, кадешто ги голта филмовите на Џон Форд.

Читај повеќе

Суровите ноти на Холокаустот

Човекот кој во младите, бунтовни денови сними некои од најпрекрасните кратки и целовечерни европски филмови (Нож во вода, Кул де сак…), исполнети со цинизам, мрачна атмосфера и насилство, а подоцна своите квалитети и интереси ги докажа и во филмовите снимени преку океанот, гротеската „Розмариното бебе“ и филм-ноар класиката „Кинеска четврт“, конечно, со „Пијанистот“, го смири детето во себе. Роман Полански беше (и се’ уште е) контроверзна личност поради секс скандалите и убиството на неговата свршеница Шерон Тејт во 70-те, но и поради неговата декадентност на филмски план во годините потоа, кога луташе низ жанровите („Горчлива месечина“, „Деветтата порта“). Денес, во годините на потполна зрелост, тој го заокружува својот филмски век со (злобниците би рекле) филмско дело кое се занимава со исклучиво оскаровска тема – Холокаустот.

Читај повеќе

Медиумска манипулација за публика гладна за сензации

Иако уште од „Брилијантин“ од 70-те години траеше големиот пост на филмскиот жанр „мјузикл“, пред две години „Мулен руж“ на Баз Лурман го најави неговото реактуелизирање на големото платно. Не требаше долго време за да се случи и „Чикаго“. Сепак, двата наслова имаат сосема различен пристап кон некогаш ултра-популарниот и ценет холивудски жанр. Додека филмот на Лурман си поигрува со денешниот мејнстрим произведувајќи поп-хитчиња и на тој начин постигнувајќи еден вид надреален ефект, „Чикаго“ не експериментира премногу со формата, задржувајќи одредени старомодни стандарди како симбиозата меѓу дејствието, танцот и музиката, основи што одамна ги постави мајсторот Винсент Минели, а ги надополни Боб Фосе.

Читај повеќе

Совршена елеганција во непознавањето на филмскиот јазик

Кон „Plan 9 from outer space“ (1958) на Ед Вуд

Во рубриката во која ги претставуваме „најлошите дела“ во филмската историја одвојуваме простор за совршениот дијамант во таа жестока конкуренција, филмот „План 9 од друга планета“ на „најлошиот режисер на сите времиња“, Едвард Д. Вуд Џуниор.

Читај повеќе

РЕТРО: Точка на љубовта

Кон „Zabriskie point“ (1970) на Микеланџело Антониони

Ова е едноставно – култен филм! Снимен кога спласнуваше едно големо историско придвижување на човечката позитивна енергија, „Котата Забриски“ на италијанскиот маг Микеланџело Антониони е еден вистински одговор на хипи движењето и на сето она што тоа го претставуваше (или само си мислеше дека го претставува). Бидејќи, да бидеме искрени, во хипи филозофијата закрила најдоа и разни шарлатани и манипуланти, кои само му наштетија на одличниот концепт на создавање креативен универзум, во кој би имало место за сите.

Читај повеќе

Кон „Длабокиот крај“ на Скот МекГи и Дејвид Зигел

Базиран според романот „Белиот ѕид“ на Елизабет Холдинг, филмот на режисерскиот тандем МекГи-Зигел претставува верно пренесување на едно литературно део на големото платно, доследно почитувајќи ги жанровските правила. Во современите трилери се’ повеќе се внесуваат нови и непотребни елементи, кои само создаваат поголема конфузија при перципирањето на филмот. За разлика од нив, „Длабокиот крај“ претставува чист пример за тоа како треба да се водат чувствата на гледачот до крајот на филмот, така постигнувајќи задоволителен ефект, без премногу помпа и изнасиленост.

Читај повеќе

Дебитантски бисер

Кон „Buffalo 66“ на Винсент Гало

Сето она што треба да го содржи еден дебитантски филм, несомнено, може да се најде во првото авторско остварување на актерот/сценарист/режисер Винсент Гало, „Бафало 66“ од 1998 година. Провокативна идеја, одлична глума, доволна количина на его, чувство за експерименталност, приказна пар екселанс, доза на автобиографизам, (извртен) хумор и, на крајот од краиштата, срце и душа што ве милуваат во текот на целиот филм.

Читај повеќе

Кон филмот „Нора“ на Пет Марфи

Првиот наслов од новата филмска компанија на младите актери Јуен МекГрегор, Џони Ли Милер и Џад Ло, Natural Nylon, е филмот „Нора“. Базиран врз истоимената биографија на Бренда Медокс од 1988 година, за првите десет бурни години од животот на ексцентричниот ирски писател и неговата животна сопатничка Нора Барнакл, ова дело претставува еден краток исечок од 35-годишната романса меѓу двајцата страсни љубовници, нивното бегство од Даблин во Трст, нивните две деца и почетните потенцијали кои писателот треба понатаму да ги развие. Како и во случајот со Нил Џордан, кој долго време посакуваше да ја сними приказната за ирскиот херој Мајкл Колинс, така и режисерот Пет Марфи, по долго чекање, успеа да ја екранизира книгата којашто, според него, му ги отворила очите во врска со животот на неговиот омилен литерарен херој.

Читај повеќе