Црниот филм: Blaxploitation cinematography
Во почетокот, црниот независен филм зазел опозициски став кон ексклузивниот Холивуд, но во 90-те Афроамериканците увидоа дека таквата позиција е лузерска и успеаја да снимат десетици наслови со кои го воспоставија црниот мејнстрим во филмската индустрија. Во следниот текст збор-два за историјата на „црниот филм“ и неговата актуелна позиција
Во „Урбан магазин“ бр. 5, преку текстот „Сенката на Носферату“ за вампирскиот феномен на Мурнау, индиректно се потсетивме на едно од најзначајните кинематографски движења во 20 век – германскиот експресионизам. Овој пат, исто така на индиректен начин, го чепнуваме историскиот француски Нов бран (Nouvelle vague) од 50-те, движење иницирано и поддржувано од филмскиот магазин Cahiers du cinema
Филмот „Сенката на вампирот“ на режисерот Елијас Мериж за снимањето на класикот „Носферату“ на Фридрих Вилхелм Мурнау пред точно 80 години, ја разбуди мојата желба за подлабоко истражување и нурнување во мистиката околу оваа култна вампирска приказна, која по турбулентните случувања околу нашите глави во последниве месеци, повторно се актуелизира, овој пат не како одблесок од некои стари времиња исполнети со романтизам и крв, туку како појава на лицата што секојдневно ги гледаме околу нас. Еве го резултатот:
Во светот на филмот има малкумина автори коишто во текот на својата долгогодишна кариера можат да се пофалат со доследност и конзистентност на својот филмски јазик. Еден од ретките е човекот што доаѓа од зафрлениот американски град Балтимор, режисер чијашто филмска естетика е уникатна и единствена, која несомнено го прави голем auteur, но не со кренат нос, туку со многу истенчена смисла за самокритика. Дами и господа, мистер Џон Вотерс!
Овој филмски наслов веројатно многумина ќе го поврзат со легендарната книга „Животинска фарма“ на англискиот класик Џорџ Орвел. Тоа е секако далеку од вистината, но сепак постојат две лабави допирни точки што се наѕираат и во двата случаја. Првата, и поочигледната, се крие во епитетот „животинско“ во самите наслови, кој во „фармата“ ја опишува неминовноста од создавањето на хиерархиски систем во затворениот круг на општествените вредности, додека истото „анимално“ чувство во „фабриката“ се наметнува преку животот во слична таква, но по обме помала институција со конкретни задолженија и обврски – затворот.
Какви филмови гледаме во нашите кина? Какви филмови се гледале во нашите кина? Цензурирани или не? Се грижи ли некој за експлицитните сцени на секс и насилство? Го почитува ли некој кодексот на слобода на изразување на режисерот? За кого гласате: Сител или Амазон? Сите овие прашања се ирелевантни во земја кадешто кината се на работ на егзистенцијата (со чест на пар исклучоци), а телевизиите го прикажуваат „Лошиот поручник“ на Ферара во четири попладне. Затоа, дами и господа, ви го претставуваме Британскиот совет за филмска класификација (БСФК), кој се грижи за своите граѓани
Биографските филмови секогаш ја наметнувале дилемата дали да се прикаже само најзначајниот и најплодниот период од животот на субјектот, или приказната да го опфати неговото/нејзиното бивствување од раѓањето па се’ до смртта. Првата варијанта, според која се снимени поголемиот дел од филмовите во овој жанр, уште не почетокот игра на картата на екстравагантност и глорификација на личноста, а втората отвора можност за влез на психоанализата во приказната, транспонирајќи ги детските фрустрации и трауми како единствена причина и последица врз подоцнежниот креативен период од животот на субјектот.
Девет години по неговото маестрално остварување „Љубовниците од Понт-Неф“, францускиот контраверзен филмски естетичар Лео Каракс го сними „Пола ИКС“, според романот на Херман Мелвил, Pierre or The Ambiguilties. По три филма базирани врз оригинален материјал, режисерот се одлучи да загребе под површината на литературата, односно да го адаптира романот кој длабоко го одбележал неговиот адолесцентски период од животот. Меѓутоа, врската која ги одбележува сите негови досегашни остварувања, од „Boy meets Girl“ (1983), преку „Bad Blood“ па се’ до споменатиот „The Lovers…“ (1991), вклучувајќи го и актуелниот наслов, е темата која датира уште од антиката – инцестуозната љубов, или поблаго кажано, љубовта меѓу братот и „можната“ сестра.
Новиот бран на иранскиот филм докажува дека, и покрај сите проблеми инспирирани од религијата, културата и општествените процеси, создавањето на вистински уметнички дела е далеку од невозможно
Шпанците го имаат наследено природното право да снимаат филмови за сексуалноста, притоа разголувајќи ги сопствените биполарни фрустрации наметнати од модерното општество. Тоа, особено во 90-те, се покажа како успешна формула во случајот со „розовиот“ Алмодовар, кој привремено ја заврши сопствената приказна во 1999 година со „Палма“ и „Оскар“ во рацете за филмот „Се’ за мојата мајка“. Токму во истата година на Берлиналето беше промовирано и новото остварување на режисерот Мануел Гомез Переира, „Entre las Piernas“.
