Драги пријатели, денес од печат излезе второто издание на „Шрапнел“, во лимитиран тираж. Ова е убава можност за сите оние што го пропуштија и за оние кои во меѓувреме прашуваа за романот, да стане дел од нивната домашна библиотека. Реизданието како додатна вредност го содржи и поговорот насловен Прецизна вивисекција на генерацијата родена во ’70 и некоја на Ана Мартиноска.
Со задоволство објавувам дека утре од печат ќе излезе преводот на книгата „Граница“ од Капка Касабова. Таа е една од ретките авторки која со возбуда ја читам и препрочитувам, затоа што нејзината документаристичка проза е пишувана во традицијата на најдобрите автори во овој жанр: од легендарниот Ришард Капушќински, преку Нобеловката Светлана Алексиевич, па се’ до новата генерација (полски) писатели кои милуваат да пишуваат во овој жанр, споменувајќи го на ова место омилениот Мариуш Шчигел. По одличниот прием на „Кон езерото“, од англиски на македонски јазик, во превод на Бранислав Мирчевски, книгата ја објавува „ИЛИ-ИЛИ“ во рамките на едицијата „На пат“.
Претпоставувам дека секој читател што ревносно ја следи книжевноста добро знае што претставува НИНовата награда „Роман на годината“, која го прослави 70-иот роденден. И после сите случувања, реакции и контраверзи во изминатите десетлетија, оваа награда го задржа своето реноме и понатаму претставувајќи репер за квалитетна литература. Од моето скромно следење на наградените романи, во последниве години можев да забележам дека членовите на жирито беа прилично отворени и либерални, неретко наградувајќи романи кои си поигруваат со жанровите, и токму во тој импулс лежи храброста да се препознаат новите тенденции во книжевноста, за разлика од повеќето уредници во домашните издавачки куќи чие чувство не е далекусежно, туку во рамките на очекуваното и најчесто – здодевното. Актуелен добитник на „НИНовата награда“ за книга објавена во 2023 година е писателот Стево Грабовац за романот „По забавата“, во издание на „Имприматур“. Ова е едно од можните доживувања на овој стилски едноставен, но истовремено комплексен концепсиски роман.
Вчера мојата приказна „Некролог“ од збирката раскази „Двојна експозиција“ ја објави германскиот магазин „Literatur review“. Расказот може да се прочита на дури пет јазици: француски, англиски, шпански, арапски (!) и, се разбира, на германски јазик, во превод на Ксенија Чочкова.
Насловот на книгата „Филозофот игра фудбал“ го парафразира првиот, и на некој начин, воведен и методичен егземпларен есеј „Кант игра фудбал“ во книгата на хрватскиот мислител Виктор Жмегач. Тој го споредува фудбалот кој го играат најдобрите светски екипи со оној кој го играат селските клубови, духовито навестувајќи ја фудбалската утопија – средба на светскиот првак со екипата од малото населено место Цабуна. Авторот заклучува дека предлогот “не е фер”, но и’ придава моќ на самата игра – и на тоа како би било весело во тој натпревар светските прваци да изгубат од Цабунчани, поентирајќи – тоа би била победа на моралот над спортот. Впрочем, и светските шампиони и момците од Цабуна играат со топка која подеднакво е кружна, но за овие другите таа не е предмет кој “значи пари”. А тие момци, и понатаму дрибла Жмегач, “веројатно не слушнале за Кантовата книга за естетиката, каде токму самите тие се алегориски приказ на клучната мисла на теоријата на уметноста и основата на убавината на филозофот“, бидејќи, не’ потсетува на асот од Конигсберг – “убаво е она што е исполнето со самобитна смисла и не и служи на некоја друга, хетерономна цел”.
Не знам колку е општо познат тој податок, но Боуви многу сакал да чита книги. Во неговите неофицијални и авторизирани биографии, неретко се нагласува и тој податок. Покрај музиката, и литературата била неговата страст. Се’ е фино објаснето во следната изјава, која покажува колку момакот бил срце од човек. Затоа што, човек што чита и има голема домашна библиотека – не може да биде лош човек 😉
Утрово ме дочека веста за заминувањето од овој свет на мојот омилен современ американски писател Пол Остер. Тој беше единствениот автор од другата страна на Атлантикот чии книги ги чекав со голема нетрпеливост. За жал, не на македонски јазик, бидејќи кај нас, ако добро паметам, му се преведени вкупно четири книги, од кои само за едната сум сигурен дека има совршен превод. Со останатите три се обидов, но набргу ги ставив на страна и ги заборавив. А работата добро тргна: „Табернакул“ на македонски јазик ја објави „Њујоршка трилогија“, камен-темелникот во неговиот книжевен опус, но потоа Остер беше заборавен, освен оние неколку неуспешни обиди за кои не сакам да пишувам.
На денешен ден во 1926 година е родена американската романсиерка Нел Харпер Ли, чиј роман „Да се убие птицата подбивница“ (To kill a Mockinbird) ја освои Пулицеровата награда во 1961 година. Со тоа Ли стана вистински раритет меѓу писател(к)ите, бидејќи само со една објавена книга таа стана класик во модерната американска и светска литература.
Црешата во дворот расцветала до крајност. Најавува сочна пролет. Сашо ужива во уреденоста на дворот на неговата мајка, која ја посетува кога може, најчесто за време на викендот. Татко му почина пред неколку години и оттогаш мајка му остана да живее сама во куќата, која беспрекорно ја одржуваше. Исто како и дворот и градината пред неа. Десетици цвеќиња наредени по вид и боја ги красеа леите крај бекатонските патеки што водеа кон влезот од куќата. Таа беше на два ката, со намера на горниот да живее Сашо со неговото семејство. Барем таков беше планот. Но, тој фати друг правец во животот, отиде да живее во градот и, еве, викендите останаа единствени денови за посета на неговата мајка. Секако, тој и во текот на неделата тркнуваше до родната куќа доколку се појавеше потреба за тоа, и онака живееше недалеку оттаму, на петнаесетина минути, во зависност од густината на сообраќајот. И како што поминуваше времето, сè повеќе сакаше да престојува тука, каде што порасна и каде што навистина имаше безгрижно детство. Едноставно, тука го наоѓаше својот мир, оној што одамна се загуби со безглавото трчање од една до друга обврска што од ден на ден го изморуваа и обезглавуваа.
