Шпанската кинематографија е една од најмоќните и најконзистентните на стариот континент. Репрезентативен претставник на оваа ценета филмска школа е Фернандо Труеба, чии незаборавни филмови се дел од филмската лектира за сите оние кои сакаат подобро да се запознаат со спецификите на шпанската и европската кинематографија.
in 16. International documentary film festival „ZagrebDox“ by Igor Angjelkov
After last year’s debut in September as a member of the FIPRESCI jury at the Drama International Short Film Festival, Greece, the second selection soon arrived, this time at the prestigious ZagrebDox International Documentary Film Festival, scheduled for March 15-22. However, we know what happened in the middle of that month, which at this moment seems so far away from us. The diligent organizers wisely awaited the fall and moved the so-called “special edition” of the festival from October 4 to 11. To the email, whether I remain a member of the jury or not, I certainly answered affirmatively, although the desire to explore Zagreb during the seven days of the festival, apart from watching good movies, will remain for the future.
Синоќа во Загреб беа доделени наградите на неколкуте интернационални жирија на 16-то издание на годинашниот специјален „ЗагребДокс“. Како член на ФИПРЕСЦИ, со колешките Маријана Јаковљевиќ од Хрватска и Зане Балчус од Летонија придонесовме една од наградите да отиде во вистински раце. Нашето жири беше задолжено да додели награда на еден од документарните филмови во регионалната конкуренција, и по 40-минутна онлајн дискусија одлучивме тоа да биде романскиот филм „Нашиот дом во дивината“ (Acasa, my home) на режисерот Раду Чорничук (Radu Ciorniciuc). Сметам дека донесовме правилна одлука, бидејќи квалитетот на филмот беше препознаен и од две други жирија, па Чорничук, кој филмот го снимал четири долги години, за своето доку остварување, сосема заслужено, доби дури три фестивалски награди на „ЗагребДокс“.
Македонската документаристика во минатото ги испиша своите ѕвездени моменти во домашната кинематографија, неретко освојувајќи многу награди и на светските фестивали. Врвот се случи оваа година со двојната номинација за Оскар на „Медена земја“. Но, пред да се случи успехот благодарение на сјајната приказна за Атиџе, последната одгледувачка на диви пчели во Европа, во тој меѓупростор од една ипол декада, по осамостојувањето на државава, не се случуваше речиси ништо на планот на документаристиката. По долгогодишно затишје, се појавија неколку интересни млади автори на документарци, кои даваа надеж дека малку подзаборавениот жанр повторно ќе се врати на старите патеки. Најсветла точка меѓу нив беше драматургот-режисер Билјана Гарванлиева, која, соочувајќи се со неможноста авторски да се реализира во сопствената држава, замина во Германија.
Што е она по што особено се издвојува „КинеНова“ од другите фестивали? Секако, по супер квалитетната филмска програма. Моќта на подвижните слики во новиот милениум дефинитивно е во рацете на дебитантите, оние чии први и втори филмови содржат свежина, енергија и нов поглед кон светот кој постојано се менува.
По минатогодишното деби во септември како член на ФИПРЕСЦИ жирито на Интернационалниот фестивал на кратки филмови во Драма, Грција, набргу стигна и втората селекција, овој пат како член на жирито на угледниот Меѓународниот фестивал на документарен филм „ЗагребДокс“, кој беше закажан од 15 до 22 март. Меѓутоа, знаеме што се случи токму на средината на месец март, кој во овој момент се чини толку далеку од нас. Вредните организатори мудро ја чекаа есента и го поместија одржувањето на фестивалот од 04 до 11 октомври. На мејлот дали останувам член на жирито секако дека одговорив позитивно, иако желбата да го истражам Загреб во несудените седум фестивалски денови, освен што ќе гледав добри филмови, ќе остане за во иднина. Како и да е, 16. издание на „ЗагребДокс“ ќе се одржи на две локации со редуцирана публика, и веројатно со малку гости, кои претежно ќе се обраќаат од онлајн платформите. Впрочем, како и ФИПРЕСЦИ жирито, во кое заедно со колешките Мирјана Јаковљевиќ од Хрватска и Зане Балчус од Летонија ќе одлучиме кој од 14-те документарни филмови од регионалната конкуренција ја заслужува наградата на најстарото здружение на филмски критичари во светот.
Официјалниот старт на петтото, јубилејно издание на Интернационалниот фестивал на дебитантски филм „КинеНова“ е на 08, а финалето на 18 октомври. Меѓутоа, годинава поради новината фестивалот комплетно да се пресели на телевизискиот екран (ТВ24), од вечерва, 01 октомври, следи загревање за љубителите на седмата уметност. Во следните седум дена гледачите ќе имаат можност секоја вечер во 21 часот да изгледаат по еден филм кој оставил печат во претходните фестивалски изданија. Вклучете се, бидејќи следат еден куп квалитетни филмови кои ќе ги задоволат и најистенчените вкусови. Уживајте 😉
Книжевен есеј
пишува: Марија Ѓорѓиева Димова
„Нема книжевност без сеќавање, без минато и без носталгија: ако забораваш лесно, никогаш нема да напишеш ништо“. Миљенко Јерговиќ
„Прашањето не е само што се случило, туку прашањето е како дадениот настан е искусен, како е запаметен и како е пренесен врз наредните генерации“. Алеида Асман
Романот „Молчи со отворена уста“ (2019) на Снежана Младеновска Анѓелков е значајно книжевно остварување, не само со оглед на неговата парадигматичност во однос на одделни тенденции во современата проза (како на пример, интерполациите на автобиографскиот дискурс во книжевниот/романескниот текст или, пак, книжевниот/романескниот интерес за историјата), туку и со оглед на тоа што романот жанровски ја збогатува македонската книжевност, создавајќи еден интердискурзивен хибрид (1).
Во овие несигурни Ковид-времиња, претпоставката е дека луѓе како Чарлс Буковски, со нивниот начин на живот кој го практикувале, на релација бар-дома-пиво-цигари-луѓе-жени-бар-виски-хиподром-жени-цигари… едноставно не би го издржале предизвикот. Вирусот е подмолен и сигурно би поставил стапица зад следниот агол токму за вакви човечишта како Буковски. Но, од друга страна, пак, зад нив останува делото, во случајов поезијата, која ако не на авторот, тогаш може да им помогне на други, непознати луѓе.
„Отсекогаш сум мислел дека пишувам за да се спречам себеси да не потонам, но се чини дека им помогнав на некои други луѓе“, изјави во една прилика стариот пес Буковски, и беше сосема во право. Следи избор од третата книга со песни, откако во изминатите неколку месеци уживавме во десетина од нив сместени во првите две изданија.
Стереотипот кој го следи сликарството вели дека вообичаено е пожелно да се портретираат убави луѓе. Меѓутоа, историјата на сликарството одвреме-навреме излегувала од зададените рамки. Најрепрезентативен случај е средновековното ремек-дело „Старецот и момчето“ на Доменико Гирландаио од 1490 година, кое денес е дел од богатата ренесансна ризница на музејот Лувр во Париз.
