пишува: Мерсиха Исмајлоска
Пријатен предизвик. Можност да пишувам за книгите на Игор Анѓелков „Филм.мкд“ и „Филмски град“. Ми стигнаа по пошта, ги разгледував и уште првиот впечаток беше дека ќе понудат читателско искуство што се граничи со визуелно. Одеднаш добиваш и текст, и филм, како текстот да се конвертира во филмот за кој пишува Анѓелков.
По премиерната проекција на затворањето на годинашниот „Синедејс“ на кровот на ГТЦ во септември, новото остварување „Хомо“ на режисерот Игор Иванов Изи деновиве е на редовниот репертоар во „Синеплекс“. Нестварно делуваше последната вечерна проекција во „Сити мол“, кој по 22 часот веќе беше празен, а десетината филмофили во најголемата кино сала беа единствените гости во трговскиот центар во моментот.
Овој возбудлив месец на петтото издание на „КинеНова“ на ТВ24, од 26 до 28 октомври ќе биде заокружен со три филма од потентната нова австриска кинематографија. Нормално е дека првата асоцијација секогаш ќе биде Михаел Ханеке, режисерот кој во изминатите три декади ја стави австриската кинематографија на светската филмска карта. Меѓутоа, од оваа централноевропска земја од година во година доаѓаат нови и свежи автори кои со своите филмови поставуваат важни општествено-политички прашања, неретко освојувајќи награди на филмските фестивали. Дел од „КинеНова“ ќе бидат три возбудливи остварувања, со кои се надевам дека вистински ќе уживате во новото австриско кино!
Најавуван како прв долгометражен филм за деца и млади во македонската кинематографија, „Стела“ не успеа да доживее соодветна премиера во предвидениот термин оваа пролет поради корона вирусот. Уште долги месеци потоа тажно изгледаа автобусите на ЈСП развозувајќи ја платената реклама насекаде низ градот, а беше неизвесно и дали филмот воопшто и ќе се прикаже оваа година. Но, добрите вести стигнаа во септември, и по премиерата на отворањето на „Синедејс“, тој можеше да се погледне и на редовниот репертоар на ре-отворените кина во „Синеплекс“.
Со доделувањето на наградите на најдобрите остварувања се заокружува официјалното издание на годинашниот „КинеНова“ фестивал од 08 до 18 октомври, кој во неверојатни услови сепак го реализираше своето најинтересно издание досега. Многу сум задоволен што во година кога беше тешко воопшто и да се помисли да се организира филмски фестивал, знаејќи дека, меѓу другите, се одложи и еден Кански фестивал, а нашиот најстар фестивал „Браќа Манаки“ имаше само една симболична вечер, ние сепак успеавме да направиме одлична програма, во која во фокус секогаш е главната, натпреварувачка програма. Ценетото жири на чело со легендарниот полски режисер Кшиштоф Зануси нагласи дека изборот на филмовите бил интересен и богат, и дека се дискутирало буквално за сите наслови, на што сум особено горд. Годинашните лауреати уште еднаш ја покажаа разноликоста во пристапот при селекцијата на филмовите, давајќи увид во најдобрите деби остварувања кои доаѓаат од различни светски кинематографии. Затоа, продолжуваме и понатаму со „ловење“ на новите креативни сили во седмата уметност.
Шпанската кинематографија е една од најмоќните и најконзистентните на стариот континент. Репрезентативен претставник на оваа ценета филмска школа е Фернандо Труеба, чии незаборавни филмови се дел од филмската лектира за сите оние кои сакаат подобро да се запознаат со спецификите на шпанската и европската кинематографија.
in 16. International documentary film festival „ZagrebDox“ by Igor Angjelkov
After last year’s debut in September as a member of the FIPRESCI jury at the Drama International Short Film Festival, Greece, the second selection soon arrived, this time at the prestigious ZagrebDox International Documentary Film Festival, scheduled for March 15-22. However, we know what happened in the middle of that month, which at this moment seems so far away from us. The diligent organizers wisely awaited the fall and moved the so-called “special edition” of the festival from October 4 to 11. To the email, whether I remain a member of the jury or not, I certainly answered affirmatively, although the desire to explore Zagreb during the seven days of the festival, apart from watching good movies, will remain for the future.
Синоќа во Загреб беа доделени наградите на неколкуте интернационални жирија на 16-то издание на годинашниот специјален „ЗагребДокс“. Како член на ФИПРЕСЦИ, со колешките Маријана Јаковљевиќ од Хрватска и Зане Балчус од Летонија придонесовме една од наградите да отиде во вистински раце. Нашето жири беше задолжено да додели награда на еден од документарните филмови во регионалната конкуренција, и по 40-минутна онлајн дискусија одлучивме тоа да биде романскиот филм „Нашиот дом во дивината“ (Acasa, my home) на режисерот Раду Чорничук (Radu Ciorniciuc). Сметам дека донесовме правилна одлука, бидејќи квалитетот на филмот беше препознаен и од две други жирија, па Чорничук, кој филмот го снимал четири долги години, за своето доку остварување, сосема заслужено, доби дури три фестивалски награди на „ЗагребДокс“.
Македонската документаристика во минатото ги испиша своите ѕвездени моменти во домашната кинематографија, неретко освојувајќи многу награди и на светските фестивали. Врвот се случи оваа година со двојната номинација за Оскар на „Медена земја“. Но, пред да се случи успехот благодарение на сјајната приказна за Атиџе, последната одгледувачка на диви пчели во Европа, во тој меѓупростор од една ипол декада, по осамостојувањето на државава, не се случуваше речиси ништо на планот на документаристиката. По долгогодишно затишје, се појавија неколку интересни млади автори на документарци, кои даваа надеж дека малку подзаборавениот жанр повторно ќе се врати на старите патеки. Најсветла точка меѓу нив беше драматургот-режисер Билјана Гарванлиева, која, соочувајќи се со неможноста авторски да се реализира во сопствената држава, замина во Германија.
Што е она по што особено се издвојува „КинеНова“ од другите фестивали? Секако, по супер квалитетната филмска програма. Моќта на подвижните слики во новиот милениум дефинитивно е во рацете на дебитантите, оние чии први и втори филмови содржат свежина, енергија и нов поглед кон светот кој постојано се менува.
