На конференција за новинарите денеска беше објавена програмата на претстојното, јубилејно издание на „КинеНова“, кое ќе се одржи од 28 септември до 5 октомври. Фестивалот, како и секогаш, носи возбудливи деби остварувања, а годинава за фестивалските награди рамноправно ќе се борат три документарни и три играни филмови. Во продолжение ви ги претставуваме сите наслови во официјалната конкуренција 😉
Во 90-те години се сретнувавме по сокаците на Старата скопска чаршија, која беше активна до раните утрински часови. Неговите приказни беа претежно поврзани со демоните и светлините од ноќниот скопски живот. Ја сакав неговата проза, исполнета со експлозии, трудни месечини, ерупции… особено „Писма“, која ни беше Библија во средно.
Буричкајќи низ домашната библиотека, деновиве пронајдов три драгоцености. Имено, за првите три прозни изданија, практикував секој читател, освен приказните, да добие и нешто плус.
Во последниве години, знаејќи кон каде се движи светот наметнувајќи одредени агенди кои мораат да се протнат на голема или мала врата, малку работи ме израдувале во однос на филмската уметност, особено кога се работи за фестивалските награди. Оваа е една од нив!
Кој би рекол дека еден од омилените филмаџии ќе ќари „лав“ во Венеција. But, never say never! Со својата континуирана и посветена работа, Џармуш докажа дека кога ќе останеш свој, на крајот неминовно ќе си дојдат и резултатите. Затоа што тој, како старее, станува се’ подобар и подобар, како црвеното рујно вино. Честитки друже!!!
Синоќа стартуваше новото издание на угледниот филмски фестивал во Торонто, Канада, каде вечерва продолжуваат возбудувањата со веројатно најочекуваната премиера годинава, онаа на филмот „Франц“ на полската режисерка Агњешка Холанд. Се радувам што после три ипол децении некој се нафати да се наврати на приказната за омилениот Франц Кафка, откако во 1991 година Стивен Содерберг сними незаборавно црно-бело ремек-дело со Џереми Ајронс во главната ролја, во кое суптилно се испреплетуваат биографските елементи од животот на писателот со фикцијата од неговите класици како „Процес“, „Замок“ и се разбира, „Америка“.
Еден од најчудните/најинтересните/најбизарните/нај/нај/нај… настани, како сакате насловете го, се случи пред десетина години во њујоршкиот Музеј на современа уметност (МоМА), кога познатата актерка Тилда Свинтон реши јавно да спие, пред публиката, реализирајќи го проектот насловен „The Maybe“. Во оваа инсталација, Свинтон спиеше во стаклена кутија по шест-седум часа на ден, нудејќи интимно искуство во живо кое ги брише границите меѓу јавниот и приватниот живот.
Синоќа стартуваше 82-то издание на венециската Мостра, со филмот „La Grazia“ на Паоло Сорентино. Програмата “Хоризонти”, пак, ја отвори новиот филм „Мајка” на Теона Митевска. На најстариот филмски фестивал во светот многу славни филмаџии ги претставуваат своите нови проекти, а меѓу нив и големиот руски режисер Александар Сокуров, кој се враќа „дома“, во Венеција, со документарниот филм „Дневникот на режисерот”.
Кон концертот на Ник Кејв во Скопје, 22.08.2025
Шетам низ родниот град и наидувам на огромното платно во центарот на кое се соопштува дека некој доага во Скопје. Откако во последно време почна видот да ми трокира и малку да ме подлажнува, оддалеку читам „Нико Доага во Скопје“. Паметам дека се работи за партизан-херој од Крушево, чие име стана тамошен бренд за тутун, и си велам, добро, веројатно се ребрендирале и доаѓаат во Скопје, односно, го префрлиле седиштето во главниот град. Но нели забрането е да се рекламираат цигари?
Од 7 до 12 август во Дојран по четврти пат се одржа Фестивалот на балканскиот и медитеранскиот филм „Преку езерото“. Со колегите Христос Пасалис (актер и режисер од Грција) и Теодосија Добријанова (бугарска режисерка и продуцентка) ја имав честа да бидам дел од меѓународното жири кое одлучуваше за фестивалските награди. Официјалната селекција содржеше пет филмови кои доаѓаат од земји кои се дел од медитеранскиот басен, додека селекцијата на краткометражни остварувања содржеше петнаесет наслови.
Минатиот месец, на 42то издание на Филмскиот фестивал во Минхен, довчерашниот генерален секретар на ФИПРЕСКИ, Клаус Едер, заслужено ја доби почитта од меѓународната заедница на филмски критичари. Почесниот говор го одржа германскиот критичар Тило Видра, кој потоа му ја додели статуетката на славеникот. Од неговиот текст објавен на веб-сајтот на ФИПРЕСКИ го пренесуваме текстот посветен на г-нот Едер, кој зад себе има 38-годишно искуство во водењето на најстарата и најценетата организација на филмски критичари во светот.
