Квиз прашање: Како се вика филмот кој во 60-те години драстично ја промени перцепцијата на Холивуд кон хорор жанрот? Одговор: „Психо“ на Алфред Хичкок. Што да се каже после една ваква квалификација, освен, „се случи и тоа“. Да, се случи римејкот на најдобриот меѓу најдобрите, „Психо“, филм кој за оригиналниот автор значеше врв во неговата кариера (иако Хичкок и потоа направи маестрални дела како „Птици“ и „Лудило“), но за режисерот ван Сант, кој по четири децении се обиде да ја врати опсесивноста на Бејтс мотелот на филмското платно, дефинитивно претставува филм за расчистување со еден успешен период зад и започнување на нов пред себе.

Дали во средно училиште сте излажале, за да го оправдате вчерашното отсуство, дека починала баба ви? Добро, ако не сте биле инфициран лажго, тогаш, сигурен сум, барем со еден професор(ка) сте биле на воена нога!? А зошто? Па едноставно, поради несимпатичност, поради несигурноста во тие тинејџ години, или поради бунтот и зовриената крв кај секој средношколец. Ваквите вибрации на почетокот од 80-те години Пинк Флојд ги претворија во химна која сите ние одвреме-навреме си ја потпевнуваме во себе: We don’t need no education… Teacher, leave a kids alone! Но, и покрај силната медиумска поддршка на албумот „Ѕид“, проследен со филм и светска турнеја, професорите не се променија. Тие и понатаму останаа оние истите студени, професионални и заљубени во правото токму тие, со една бројка, да го оценат знаењето на учениците. Што значи тоа? Можеби таквите потреби кај нив ги наметнала некоја друга, непозната интелигенција, надвор од планетава?

Осамени животни излегуваат надвор, во ноќта: дилери, курви, осаменици, зависници… Ова е само дел од впечатоците со кои Тревис Бикл, њујоршкиот таксист, во 1976 година го потресе светот во легендарниот „Таксист“, филм кој предизвика многу полемики и поделени мислења, филм кој широко ја отвори вратата на седмата уметност за два автора со сличен сензибилитет: Мартин Скорсезе и Пол Шредер. Овој пат ќе го величаме делото на Шредер, кој, по потписот на сценариото на споменатиот култен филм, стана еден од најценетите автори во светот. Не залудно Џон Милиус рекол: „Не ги почитувам многу денешните сценаристи. Но пред Пол Шредер длабоко се поклонувам“.

Доколку во последниве месеци сте приклучени на една од мрежите за комуникација на Интернет, стопроцентна е веројатноста дека нема да го избегнете прашањето: го гледаше ли „Матрикс“? Со тоа, и покрај падот на Берлинскиот ѕид, луѓето повторно се поделени на две страни: оние што не го гледале и оние што го гледале филмот. Слично како и поделбата на световите во самиот филм на: 1) Матрикс – или симулација на реалниот свет што го гледаме и уживаме насекаде околу нас, и 2) вистинската состојба на нештата, односно, светот од другата страна, светот без правила и пороци, во кој луѓето живеат слободно. вака поставените тези наведуваат на фактот дека најверојатно се работи за генерациски култен филм, но само доколку критериумите што владеат во изминатите век и кусур филмска историја малку опаднале, или напротив, драстично се изостриле. Одберете која пилула од овие две ја посакувате.

Главен член на жирито на годинашниот Кански фестивал беше режисерот што, можеби, понуди најавтеничен пристап во историјата на филмската уметност, Дејвид Кроненберг. Со овој гест филмските работници конечно се смилуваа и некако тивко го признаа поразот на својата неразумност што траеше цели триесет години, од првиот снимен филм на Канаѓанецот, „Stereo“ (1969).

„Понекогаш ми фали онаа проклета Студена војна!“

Оваа реплика од филмот „Миротворец“ (Peacemaker) изговорена од еден американски воен офицер отприлика дава површен пресек на филмовите со слична тематика снимани изминативе педесет години, како на источната, така и на западната страна. Берлинскиот ѕид јасно ги исцртуваше границите: железната завеса тивко се вееше на ветрот, а низ неа дупки колку сакаш, низ кои непречено ве ѕиркаат комарци со шпионски очи. Па следат фрки, бркотници, нарушување на мирниот (?) живот на Земјаните со сателитско снимање, за на крајот и обете страни да останат недопирливи, а атомските инциденти да се сведат на минимум. Чернобил? Мал дел од колачот.