Архива за категоријата: Филм

Филмската критика кај нас не функционира како што би требало, но се обидувам сето тоа да изгледа пристојно, будно следејќи и пишувајќи за случувањата во македонската кинематографија, но и пошироко. Во оваа рубрика со неколку подрубрики ќе прочитате се’ што успеав да проследам во изминатите две декади, откако ја следам Седмата уметност, со напомена дека најголемиот дел од текстовите се интегрален дел од моите две филмски книги, „Филм.мкд“ и „Филмски град“, а дел од нив се објавувани и на веб страните kritika.mk, kinoteka.mk и сл.

Британски совет за филмска класификација: Дами и господа, ЦЕНЗУРА!

Какви филмови гледаме во нашите кина? Какви филмови се гледале во нашите кина? Цензурирани или не? Се грижи ли некој за експлицитните сцени на секс и насилство? Го почитува ли некој кодексот на слобода на изразување на режисерот? За кого гласате: Сител или Амазон? Сите овие прашања се ирелевантни во земја кадешто кината се на работ на егзистенцијата (со чест на пар исклучоци), а телевизиите го прикажуваат „Лошиот поручник“ на Ферара во четири попладне. Затоа, дами и господа, ви го претставуваме Британскиот совет за филмска класификација (БСФК), кој се грижи за своите граѓани

Читај повеќе

Кон „Полок“ на Ед Харис

Биографските филмови секогаш ја наметнувале дилемата дали да се прикаже само најзначајниот и најплодниот период од животот на субјектот, или приказната да го опфати неговото/нејзиното бивствување од раѓањето па се’ до смртта. Првата варијанта, според која се снимени поголемиот дел од филмовите во овој жанр, уште не почетокот игра на картата на екстравагантност и глорификација на личноста, а втората отвора можност за влез на психоанализата во приказната, транспонирајќи ги детските фрустрации и трауми како единствена причина и последица врз подоцнежниот креативен период од животот на субјектот.

Читај повеќе

Кон филмот „Пола ИКС“ на Лео Каракс

Девет години по неговото маестрално остварување „Љубовниците од Понт-Неф“, францускиот контраверзен филмски естетичар Лео Каракс го сними „Пола ИКС“, според романот на Херман Мелвил, Pierre or The Ambiguilties. По три филма базирани врз оригинален материјал, режисерот се одлучи да загребе под површината на литературата, односно да го адаптира романот кој длабоко го одбележал неговиот адолесцентски период од животот. Меѓутоа, врската која ги одбележува сите негови досегашни остварувања, од „Boy meets Girl“ (1983), преку „Bad Blood“ па се’ до споменатиот „The Lovers…“ (1991), вклучувајќи го и актуелниот наслов, е темата која датира уште од антиката – инцестуозната љубов, или поблаго кажано, љубовта меѓу братот и „можната“ сестра.

Читај повеќе

Иранска кинематографија: Уметноста како најголемо достигнување на цивилизацијата

Новиот бран на иранскиот филм докажува дека, и покрај сите проблеми инспирирани од религијата, културата и општествените процеси, создавањето на вистински уметнички дела е далеку од невозможно

Читај повеќе

Кон филмот „Меѓу твоите нозе“ на Мануел Гомез Переира

Шпанците го имаат наследено природното право да снимаат филмови за сексуалноста, притоа разголувајќи ги сопствените биполарни фрустрации наметнати од модерното општество. Тоа, особено во 90-те, се покажа како успешна формула во случајот со „розовиот“ Алмодовар, кој привремено ја заврши сопствената приказна во 1999 година со „Палма“ и „Оскар“ во рацете за филмот „Се’ за мојата мајка“. Токму во истата година на Берлиналето беше промовирано и новото остварување на режисерот Мануел Гомез Переира, „Entre las Piernas“.

Читај повеќе

„Психо“ повторно меѓу нас

Квиз прашање: Како се вика филмот кој во 60-те години драстично ја промени перцепцијата на Холивуд кон хорор жанрот? Одговор: „Психо“ на Алфред Хичкок. Што да се каже после една ваква квалификација, освен, „се случи и тоа“. Да, се случи римејкот на најдобриот меѓу најдобрите, „Психо“, филм кој за оригиналниот автор значеше врв во неговата кариера (иако Хичкок и потоа направи маестрални дела како „Птици“ и „Лудило“), но за режисерот ван Сант, кој по четири децении се обиде да ја врати опсесивноста на Бејтс мотелот на филмското платно, дефинитивно претставува филм за расчистување со еден успешен период зад и започнување на нов пред себе.

Читај повеќе

Саспенз до крај

Едно од најпријатните изненадувања што оваа филмска сезона дојдоа од Островот е деби насловот „Lock, stock and two smoking burrels“ на режисерот Гај Ричи. Ова е филм кој успешно ги избегнува замките на се’ позачестената дежа ву појава, зашто во текот на филмот на неколку пати ќе помислите дека ова веќе сте го виделе во некој друг филм, но дали е баш така?

Читај повеќе

Чувајте ги вашите деца!

Дали во средно училиште сте излажале, за да го оправдате вчерашното отсуство, дека починала баба ви? Добро, ако не сте биле инфициран лажго, тогаш, сигурен сум, барем со еден професор(ка) сте биле на воена нога!? А зошто? Па едноставно, поради несимпатичност, поради несигурноста во тие тинејџ години, или поради бунтот и зовриената крв кај секој средношколец. Ваквите вибрации на почетокот од 80-те години Пинк Флојд ги претворија во химна која сите ние одвреме-навреме си ја потпевнуваме во себе: We don’t need no education… Teacher, leave a kids alone! Но, и покрај силната медиумска поддршка на албумот „Ѕид“, проследен со филм и светска турнеја, професорите не се променија. Тие и понатаму останаа оние истите студени, професионални и заљубени во правото токму тие, со една бројка, да го оценат знаењето на учениците. Што значи тоа? Можеби таквите потреби кај нив ги наметнала некоја друга, непозната интелигенција, надвор од планетава?

Читај повеќе

Ништо повеќе од експеримент

Во последниве години британската кинематографија конечно застана на нозе и на светот му понуди филмови кои одлично се носеа со доминантната холивудска понуда. Во овој период настанаа дела како „Trainspotting“ и „Shallow grave“ (и обата во режија на Дени Бојл), потоа „Velvet goldmine“, „Acid house“ и други наслови, кои го земаа рокенролот (или пак актуелните музички трендови) како основна подлога на филмот, или пак како главен носител на филмското сиже („Кадифен рудник од злато“ е полуавтобиографски филм за Дејвид Боуви и за случувањата на британската музичка сцена во 70-те, додека „Есид куќа“ е посвета на клупската сцена од актуелните 90-ти). Музиката и филмот отсекогаш оделе во пакет, а тоа Британците (и не само тие) мудро го искористија за да предизвикаат интерес кај новата генерација филмски уметници, настрана од она што го прават/правеа островските ветерани како Питер Гринавеј, Мајк Ли и (починатиот) Дерек Џарман.

Читај повеќе

Уверливо и животно

Осамени животни излегуваат надвор, во ноќта: дилери, курви, осаменици, зависници… Ова е само дел од впечатоците со кои Тревис Бикл, њујоршкиот таксист, во 1976 година го потресе светот во легендарниот „Таксист“, филм кој предизвика многу полемики и поделени мислења, филм кој широко ја отвори вратата на седмата уметност за два автора со сличен сензибилитет: Мартин Скорсезе и Пол Шредер. Овој пат ќе го величаме делото на Шредер, кој, по потписот на сценариото на споменатиот култен филм, стана еден од најценетите автори во светот. Не залудно Џон Милиус рекол: „Не ги почитувам многу денешните сценаристи. Но пред Пол Шредер длабоко се поклонувам“.

Читај повеќе