Кон „Вистинска приказна“ на Лукијан, првиот научно-фантастичен роман во историјата

Кога ќе се спомене жанрот „научна фантастика“ во книжевноста, првите асоцијации се имињата на Артур Кларк, Исак Асимов и Френк Херберт, меѓу другото, и поради успешната екранизација на дел од нивните романи, потоа, Вилијам Гибсон и Брус Стерлинг заради „киберпанкот“ и освежувањето на жанрот во последните две децении од минатиот век, и, ако одиме подалеку во минатото, неодминливите Жил Верн и Херберт Џорџ Велс. Листата секако е многу подолга, но ете, ги споменавме можеби најважните и најпопуларните носители на научната фантастика во литературата. Но кој е првиот автор со зачуван ракопис кој ја пуштил својата фантазија до неограничени пространства, успевајќи да создаде привлечна приказна која и по толку многу време е релевантна и денес, во новиот милениум? Одговорот е Лукијан од Самосата, кој во вториот век од нашата ера ја напишал „Вистинска приказна“, праќајќи ги читателите дури на Месечината.   

Читај повеќе

Кон графичкиот роман „Mercy on me“ на Рајнхард Клајст

Ник Кејв – модерна музичка икона! Издава албуми, компонира музика за филмови, концертира онлајн за време на пандемијата, постојано е на светска турнеја, свири на сите континенти, го обожаваат сите генерации… Едноставно, го има насекаде. Дури се појави и едно „меме“ на кое со кесите в раце, додека се враќа од драгстор, наводно на сред тротоар и’ пее на саканата „This is a shoping song…“ 🙂 Од 2017 година неговата приказна за патот до успехот може да се прочита и во рамките на деветтата уметност благодарение на германскиот автор Рајнхард Клајст. Се сеќавате на момакот што го потпиша и „Стармен“ за Дејвид Боуви, кој го издадоа Бункерци, а за кој имав чест да го напишам предговорот, нели. Токму неговото име ми беше гаранција дека стрипот е лудило. И навистина е.

Читај повеќе

Феноменот „Pulp fiction“

Кога човек сака да се потсети на некои убави времиња, вообичаено реченицата ја започнува со „како да беше вчера…“ Тоа, секако, најчесто е поради „жал за младоста“, и некои чувства и состојби низ кои сте поминале, а подоцна речиси никогаш, или сосема ретко, повторно сте ги доживеале. И навистина, кога поминаа три децении од премиерата на нaјвозбудливиот филм на сите времиња, после кој времето во филмската историја се смета пред и по прикажувањето на „Pulp fiction“. Ова ремек-дело на откачениот Квентин Тарантино ја преврте поп културата на глава, и по три децении се’ уште е вредно за почит, затоа што претставува вистинска филмска лектира, вистински учебник како треба да изгледа еден возбудлив модерен филм кој им се допаѓа на сите генерации, без исклучоци.

Читај повеќе

Совршен ден за банана риби

Радоста е неизмерна кога, и по четири децении, ќе откриеш некое парче музика кое мудро се криело од тебе, за токму после толку долго време, да ти се „разголи“ во сиот свој сјај. „Талас“ е музички проект на Бојан Печар, басистот на ЕКВ, за кој ниту угледниот музички новинар Петар Јањатовиќ нема засебна референца во неговата антологиска „Екс-ЈУ Рок енциклопедија“, туку само попатно го спомнува низ текстовите за други музички проекти на музичарите кои се дел од оваа плоча. А насловот? Па, всушност тој е оној кој ме привлече кон овој албум. Насловот на славниот расказ на Џером Селинџер совршено одговара за музичката слика на „Талас“ во 1983 година и за сето она што низ нивниот њу-вејв пристап сакаат да и’ го подарат на тогашната (но и денешната) публика на овие простори.

Читај повеќе

Во сеќавање на Дејвид Боуви: „Blackstar“ & „The Next Day“

На денешен ден во 2016 година, на неговиот 69 роденден, излезе прекрасниот албум “Blackstar”, кој испадна дека е неговата “лебедова песна”, најава за неминовната смрт која се случи само два дена подоцна, на 10 јануари.

Читај повеќе

Рановековните искушенија на христијанската црква  

„Веќе две илјади години христијанството игра една од главните улоги во историјата на човештвото, со безброј вклучени личности: од Исус и апостолите, до императори, кралеви и папи, од реформатори и двигатели на човештвото до крстоносци и садисти. Верувањето може да создаде креативни, но и болни личности. Христијанството преживеа војни, прогонства, потсмев, омраза… Денес една третина од светското население се христијани: православни, католици, протестанти, пентекосталци и други. Но во модерна Европа се’ повеќе луѓе се атеисти. Дали христијанството може да го преживее и овој предизвик?“

Читај повеќе

Крчма 2023!

Пред крајот од годината вообичаено се сумираат резултатите. Во светот се разгоре уште една ново-стара војна, кај нас секојдневно минуваме низ различни колективни трауми, дочекав да ја доживеам и најгрдата неправда на професионален план досега, но и покрај се’, сакам на работите да гледам од ведрата страна на животот. Зашто, како беше она: „Иде Дунав, ризик јак, мила душа, и да погинеш, колко можеш ќе се спасеш“. 🙂

Еве ги убавите моменти кои ја обележаа 2023:

Читај повеќе

Мал историјат на први фотографии

За филмот како водечка уметност во 20 век, повеќето од луѓето кои покажале барем мала љубопитност за неговите почетоци, знаат дека тој датира во март 1895 година со проекцијата на филмот „Работниците ја напуштаат фабриката Лимиер“ секако, на пионерите, браќата Луј и Аугуст Лимиер. Но за официјален се смета токму утрешниот датум, 28 декември, кога во истата година кога прикажани серија од кратки сцени од секојдневниот живот во Франција, за што за прв пат се наплаќале и влезници. Знаеме дека луѓето ги фатило уплав при проекцијата на снимката од влегувањето на возот на железничката станица во Париз, мислејќи дека тој ќе излезе од платното и ќе ги згази. Но, дали знаете која е првата фотографија воопшто во историјата? Не? Во овој текст ќе се занимаваме токму со тоа, со првите фотографии на различни теми. Се надевам дека добро ќе се забавувате, а притоа и едуцирате. Секако, вообичаено за ваков преглед, ќе одиме хронолошки.

Читај повеќе

Земјената уметност од песок, камења и школки на Џон Формен

Во период од годината кога дури и во земја како нашата сонцето е само посакувана невидлива ѕвезда таму некаде, далеку во нашата галаксија, не е на одмет со мислите малку да се преселиме на некоја плажа, но плажа на која освен звукот на морските бранови и неоставрените желби проектирани во далечината на хоризонтот, ќе уживаме и во уметноста која еден посветен човек ни ја „подарува“ од срце. 

Читај повеќе

Кон „Наполеон“ на Ридли Скот

Холивуд на крајот од годината редовно нуди по некој спектакл на големото платно. На крајот од оваа, 2023 година, честа и‘ припадна на старо-новата приказна за една од најмаркантните историски фигури во минатото, Наполеон Бонапарта. Има неколку интересни работи за кои може да се држиме во овој проект, а во текстот ќе се занимаваме со три од нив: првиот, истоимен филм во филмската историја од 1927 година, изборот на Оскаровецот Жоакин Феникс за улогата на францускиот војсководец, и секако, актуелната (доцна) фаза од творештвото на режисерот Ридли Скот. Читањето на текстот нема да трае два ипол часа, колку што трае филмот, но бара внимателно исчитување 😉

Читај повеќе