Архива за категоријата: Книжевност

Како долгогодишен ко-сопственик и уредник во ИЛИ-ИЛИ, во оваа рубрика ќе се обидам да го претставам најдоброто во нашето издаваштво, но и интересот како писател за книгите кои ме воодушевиле и оние кои штотуку треба да ги откријам.

„Кога заминав од Карл Либкнехт“, расказ

Ирена, 21, Скопје, Македонија – Тирана, Албанија

Од „Карл Либкнехт“ во Скопје заминав лани, штотуку дипломирана на студиите по меѓународно право, со познавање на англиски, германски, француски и албански јазик, и без поинаква иднина. Сето време се пријавував на конкурси за работа, и во Македонија и во странство, и на крај ми беше понуден едногодишен проект во канцеларијата на една германска фондација во Тирана, Албанија. Фондацијата се труди во албанскиот правен систем да имплементира повеќе закони од законодавството на Европската Унија и работи пред сѐ на поврзување на албанското општество со соседните.

Читај повеќе

Прецизна вивисекција на генерацијата родена во ’70 и некоја

(Кон „Шрапнел“ од Игор Анѓелков, Скопје: Или-или, 2020)
пишува: Ана Мартиноска

Новиот роман на Игор Анѓелков „Шрапнел“ се чита лесно, барем онолку колку што е тоа случај и со неговите раскази, претходните два романи „Крај-пат“ (Или-или, 2010) и „Фото синтеза“ (Или-или, 2013) или бројните филмски, музички или книжевни критики. И овој пат Анѓелков продолжува да пишува искрено, ненаметливо, едноставно во најпозитивната смисла на тој збор, или ако ја употребиме одредбата на Јакимовска – нормално. „Под „нормално“ подразбираме дека дур го читате не се чувствувате како некој да ви се додворува, како да сака нешто да ви „продаде“, како да ве матка, како да се прави паметен, како да не знае кај тера. Човекот си ја раскажува својата приказна, и тоа е тоа. Таква базична чесност во пристапот кон пишувањето е она што го нарекуваме јунаштво.“ (Јакимовска, 2011: без пагинација, веб)

Читај повеќе

„На враќање“ од Фросина Пармаковска

А јас ги отворам очите за да ја запаметам таа последна слика и гледајќи некаде низ прозорецот, пишувам со рацете на кои тогаш не им требаат очи. Утрото без да ме предупреди и без да се збогува, одамна беше заминало, а јас сум бескрајно среќен и исполнет од сите места на кои што бевме, целиот свет што ни припаѓаше и можевме да го изменуваме дотолку да уништуваме натрапници и да оживуваме трупови на умрени објекти со помош на големи историски личности. Не можев ништо повеќе да посакам и за ништо не можев да се пожалам. Како да патував на летечки килими што можат секаде да ме однесат, каде и да посакам.

Читај повеќе

„Небо без ѕвезди“, хаибуни

КОМАРЕЦ СО СЛУХ

Утрово преку мобилниот ми стигна одлично тазе хаику од еден пријател: Еј комарецу, / дај прво да заспијам, / потоа касај. Можеби не би инсистирал да го цитирам, ако не стигнеше баш во моментот кога го чистев ѕидот.

Читај повеќе

Лидија Димковска и Алеш Мустар, поезија

Во овој поетски прилог, по една ангажирана песна од македонската поетеса и романсиерка Лидија Димковска и словенечкиот поет и преведувач Алеш Мустар, од нивните збирки „Црно на бело“ и „Средни години“, дел од едицијата „Поеза“ на ИЛИ-ИЛИ.

Читај повеќе

Беба

Од високата кула, во која често навратував за да се возам со лифтот до кровот, имаше најубав поглед врз околните згради, паркот и кривулестиот тек на реката Вардар. Легнував на стомак, цврсто прилепена до жешкиот катран на самиот раб од педесетметарскиот лет кон смртта, и набљудував. Некогаш носев и семки од кајсии за да се пошегувам со минувачите. Тука, од високо, работите изгледаат поинаку, можеби заради стравот. Тополите не се толку високи, а јајцата во гнездата на враните и страчките се на дофат. Ги сакав овие висински прошетки и не ги кажував никому, заради девојчето од полициската зграда, чиј лик се најде на банкнотата од 10 динари кога успеа да го преживее падот од петтиот кат, благодарение на живата ограда. Не сакав да ја ставам на испит мојата среќа.

Читај повеќе

„Сите наши тела“, четири куси раскази

Лупење јаболка

Има движења што го будат минатото. Бавно лупам едно јаболко со џебно ноже (џебно ноженце, го викаа некогаш), набљудувам како се вие спиралата на кората, го бришам јабол­ковиот сок по ножето. Мојата рака се сети за раката на татко ми која се сети за раката на дедо ми. Не јас, туку мојата рака помни. Не јас, туку дедо ми ги лупи јаболката. И сите тројца подголтнуваме задоволни.

Читај повеќе

Живко Чинго, расказ

Скопска усвитена жега. Болскотна острица на летото ис­посекла и ослепила сѐ околу себе. Бавност и подзамижаност. Никој да мрдне, ништо да претне. Малкуто дрвца во уличето скржаво си ги чуваат скудните ладовинки. Само за своето проретчено лисје. Половина Дебар маало заминало да се капе во какви било води, другата половина ете ја заточена во своите затемнети, климатизирани зандани. Вештачка подносливост зад смекнатите за’рѓани решетки на запарата. Марјан ја тресна вратничката од дворот и со брзи чекори се упати кон „Идадија“. Да се напие едно кафе додека сврти некој телефон. Ги сакаше карираните чаршафчиња, особено кога ќе ги засука некој безобразен ветар, а пепелникот и ка­рафиндлот гордо ѝ ја чуваат честа на масата, не дозволувајќи да биде угол гола. Немаше ни најмало ветре, ама желбата за ненадејна алина му го помести непослушното перче на проќелавената глава.

Читај повеќе

Исечоци од два (или еден разделен на два) живота

пишува: Калина Малеска

На почетокот од Шрапнел на Игор Анѓелков, раскажувачот ни навестува роман што во прв план ќе се фокусира на метафикциски теми: процесот на пишување, методите, стилот на конструирање на приказната, прашањето што е она што еден роман го прави успешен. Она што, всушност, се случува во Шрапнел е исечок од два (или еден разделен на два) живота, оставајќи ги метафикциските теми суптилно во позадината на животните приказни.

Читај повеќе

„Облици на моќ во современата книжевност“ од Калина Малеска

Денес од печат излегува новата книга на Калина Малеска насловена „Облици на моќ во современата книжевност“. По збирката раскази “Мојот непријател Итар Пејо“ (2016) и книгата за деца „Арно ама“ (2018), ова е трета книга на Малеска во издание на ИЛИ-ИЛИ, овој пат како дел од истоимената есеистичка едиција.

Читај повеќе